آینده‏پژوهی انتخابات ایران و تحولات قدرت در جامعه شبکه‌ای دستاوردهای دیده‌بانی شبکه‏های اجتماعی مجازی

نوع مقاله : پژوهشی ( با رویکردهای کمی)

نویسنده

دانشگاه تهران

چکیده

      با ظهور جامعه شبکه‌ای و توسعه شبکه‌های اجتماعی فیزیکی و مجازی، مناسبات قدرت در جوامع دستخوش تغییرات زیادی شده است. با ظهور شکل‌های جدید قدرت در جامعه شبکه‏ای ازجمله قدرت شبکه‏بندی، قدرت شبکه، قدرت شبکه‏ای­شده و قدرت شبکه‏ساز، توازن قدیمی قدرت در جوامع به‏هم خورده و شهروندان بیش از گذشته در فرآیندهای سیاسی و اجتماعی قدرت نقش‏آفرین شده‌اند. در شرایط جدید ازجمله مهم‏ترین مسیرهای قدرت‏آفرینی شهروندان، شبکه‏های اجتماعی مجازی و ازجمله اصلی‏ترین عرصه‏های این ایفای قدرت در رقابت‏های انتخاباتی است. این عرصه از سویی فرصت‏ مناسبی برای آینده‏پژوهی و دیده‏بانی انتخابات فراهم کرده و از سوی دیگر ضرورت این نوع از پژوهش‌ها را مشخص ساخته است. تقریباً در تمام پژوهش‏های آینده‏پژوهی، دیده‏بانی (پایش و پویش) مقدمه لازم تلقی می‏شود. از طریق دیده‏بانی مناسب وقایعی که احتمال رخ دادن آنها وجود دارد مورد بررسی قرار گرفته و آسیب‏پذیری و غافل‏گیری کاهش خواهد یافت. انتخابات، همواره یکی از مهم‏ترین فضاهای عدم‌قطعیت در کشور ایران بوده است. هریک از دوره‏های انتخاباتی ایران پس از انقلاب با شگفتی‏سازی همراه بوده است و دیده‏بانی فضای کنونی این احتمال را تقویت می‏کند که مؤلفه شگفتی‏ساز انتخابات آتی، فضای مجازی و شبکه‏های اجتماعی باشد.

کلیدواژه‌ها

  1. . حسینی گلکار، مصطفی (1393-1). دستینه روش‏های آینده‏پژوهی. تهران: نشر سبز رایان.
  2. حسینی گلکار، مصطفی (1393-2). ظرفیت‏های شبکه‏های اجتماعی مجازی در آینده انتخابات. نامه آینده‏پژوهی راهبردی، 18.
  3. حسینی گلکار، مصطفی (1393-3). پیوستار روش‏های آینده‏پژوهی در تصمیم‏گیری. اولین کنفرانس بین‏المللی ابزارهای نوین مدیریت (Management Tools 2015). اسفندماه 1393. دانشگاه تهران.
  4. رهنورد، فرج‌الله؛ مهدوی‌راد، نعمت‌اله (1389). مدیریت انتخابات. تهران: انتشارات اطلاعات.
  5. کاستلز، مانوئل (1385). عصر اطلاعات و ظهور جامعه شبکه‏ای. علی پایا. تهران: طرح نو.
  6. کاستلز، مانوئل (1393-1). شبکه‌های خشم و امید؛ جنبش‌های اجتماعی در عصر اینترنت. ترجمه مجتبی قلی‌پور. تهران: نشر مرکز.
  7. کاستلز، مانوئل (1393-2). قدرت ارتباطات، ترجمه حسین بصیریان جهرمی. تهران: پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات.
  8. مک کی، هیو (1386). تحقیق در جامعه اطلاعاتی. ترجمه رامین کریمیان. تهران: دفتر مطالعات و توسعه رسانه‏ها.
  9. مهانیان، علیرضا و مجردی، سعید (1393). راهبردهای ایران در قبال شبکه‏های اجتماعی مجازی در جنگ آینده. فصلنامه راهبرد، 46.
  10. مولایی، محمد مهدی (1388). رسانه‏های اجتماعی به مثابه ابزارهای مقاومت. پژوهش دانشجویی، دانشگاه تهران.
  11. مولایی، محمد مهدی (1392). رسانه‏های اجتماعی و انتخابات یازدهمین دوره ریاست جمهوری ایران. ماهنامه دنیای کامپیوتر و ارتباطات، 125.
  12. Gomez, James (2014). Social Media Impact on Malaysia’s 13th General Election. Asia Pacific Media Educator, 24) 1(, 95-105.
  13. Hayden, Craig. Waisanen, Don. & Osipova, Yelena (2013). Facilitating the Conversation: The 2012 U.S. Presidential Election and Public Diplomacy Through Social Media. American Behavioral Scientist, 57(11), 1623-1642.
  14. Ifukor, Presley (2010). “Elections” or “Selections”? Blogging and Twittering the Nigerian 2007 General Elections. Bulletin of Science Technology Society, 30(6), 398-414.
  15. Kimseng, Men (2014). Shaping Political Change: The Role of Social Media in Cambodia’s 2013 Elections. Asia Pacific Media Educator, 24(1), 107-116 .
  16. Larsson, Anders Olof (2015). Going viral? Comparing parties on social media during the 2014 Swedish election. Convergence.
  17. Ranganathan, Maya (2014). Indian Elections, 2014: Commercial Media Pushes Social Media into Focus. Asia Pacific Media Educator, 24(1), 23-38.
  18. Ross, Karen., Fountaine, Susan & Comrie, Margie (2015). Facing up to Facebook: politicians, publics and the social media (ted) turn in New Zealand. Media Culture Society, 37 (2), 251-269.
  19. Strandberg, K. (2013). A social media revolution or just a case of history repeating itself? The use of social media in the 2011 Finnish parliamentary elections. New Media & Society, 15(8), 1329-1347.