چشم انداز مدیریت دولتی

بررسی تاثیر وجدان کاری بر رفتار پیشگامانه محیط‌زیستی کارکنان با نقش میانجی شکوفایی کارکنان و تعدیل‌گری سیاست سازمانی ادراک شده در سازمان‌های دولتی استان هرمزگان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه مدیریت صنعتی و دولتی، دانشکده مدیریت و حسابداری، دانشگاه هرمزگان، بندرعباس، ایران

2 گروه مدیریت صنعتی و دولتی، دانشکده مدیریت و حسابدرای، دانشگاه هرمزگان، بندرعباس، ایران

3 گروه مدیرت صنعتی و دولتی، دانشکده مدیریت و حسابداری، دانشگاه هرمزگان، بندرعباس، ایران

چکیده

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر وجدان کاری بر رفتار پیشگامانه محیط‌زیستی کارکنان، با در نظر گرفتن نقش میانجی شکوفایی کارکنان و نقش تعدیل‌گری سیاست‌های سازمانی ادراک‌شده، در سازمان‌های دولتی استان هرمزگان انجام شده است.
طراحی/ روش‌شناسی/ رویکرد: پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر شیوه گردآوری و تحلیل داده‌ها، توصیفی-پیمایشی است. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه مدیران و کارکنان سازمان‌های دولتی استان هرمزگان می‌باشد که از میان آن‌ها، ۲۰۰ نفر به عنوان نمونه به روش تصادفی نسبتی انتخاب شدند. برای گردآوری اطلاعات، از منابع کتابی، مقالات و مجلات تخصصی استفاده شده است. همچنین، داده‌ها با استفاده از پرسشنامه‌های وجدان کاری کاستا و مک‌کرای، رفتار پیشگامانه محیط‌زیستی سابوکرو و همکاران، شکوفایی کارکنان کرن و سیاست سازمانی ادراک‌شده کاکمار و فریس جمع‌آوری شد. مدل تحقیق بر اساس فرضیه‌های پژوهش با استفاده از روش مدل‌سازی معادلات ساختاری و نرم‌افزارهای SPSS و SmartPLS تجزیه و تحلیل گردید.
یافته­‌های پژوهش:  نتایج پژوهش نشان می‌دهد که وجدان کاری تأثیر معناداری بر رفتار پیشگامانه محیط‌زیستی کارکنان دارد. همچنین، وجدان کاری بر شکوفایی کارکنان اثرگذار است و شکوفایی کارکنان نیز به نوبه خود رفتار پیشگامانه محیط‌زیستی آنان را تقویت می‌کند. علاوه بر این، وجدان کاری از طریق نقش میانجی شکوفایی کارکنان بر رفتار پیشگامانه محیط‌زیستی تأثیر معنادار دارد. در نهایت، وجدان کاری با نقش تعدیل‌گری سیاست‌های سازمانی ادراک‌شده نیز بر رفتار پیشگامانه محیط‌زیستی کارکنان تأثیر معنادار دارد. لذا در سازمان‌ها جهت رفتار پیشگامانه محیط‌زیستی کارکنان  بهتر است به جای اینکه بر محدودیت ها پافشاری شود وجدان کاری از طریق ارتقای شکوفایی کارکنان، میدان عمل مناسبی برای کارکنان در راستای وظایف و ماموریت‌های سازمان برای آنان فراهم آورد. لذا بر اساس نتایج آماری، وجدان کاری به‌طور مستقیم و غیرمستقیم از طریق شکوفایی، و با تعدیل سیاست‌های سازمانی ادراک‌شده، تأثیر معناداری بر رفتار پیشگامانه محیط‌زیستی کارکنان دارد.
محدودیت‌­ها و پیامدها: از محدودیت‌های پژوهش حاضر، شیوه گردآوری داده‌ها و چالش‌های اجرایی است. داده‌ها از طریق پرسشنامه جمع‌آوری شده و این روش ممکن است با خطاهایی ناشی از عدم بیان دقیق یا صادقانه دیدگاه‌ها توسط پاسخ‌دهندگان همراه باشد. علاوه بر این، در فرآیند گردآوری داده‌ها، برخی مدیران و کارکنان به دلیل محدودیت زمانی یا عدم تمایل کافی، همکاری کامل نداشتند. در مجموع، این محدودیت‌های اجرایی می‌تواند تنوع دیدگاه‌ها و کیفیت اطلاعات گردآوری‌شده را تحت تأثیر قرار دهد و بر جامعیت یافته‌های پژوهش اثرگذار باشد.
پیامدهای عملی: در این پژوهش، محقق به بررسی تأثیر وجدان کاری بر رفتار پیشگامانه محیط‌زیستی کارکنان با نقش میانجی ارتقای شکوفایی کارکنان و نقش تعدیل‌گری سیاست‌های سازمانی ادراک‌شده پرداخته است. با توجه به پیچیدگی اثرات متقابل این متغیرها در فرایند تصمیم‌گیری سازمانی، پژوهش‌های پیشین کمتر به این موضوع پرداخته‌اند. یافته‌های این مطالعه می‌تواند برای سازمان‌های دولتی استان هرمزگان، سایر نهادهای دولتی و خصوصی راهنمایی عملی فراهم کند تا با تقویت وجدان کاری و شکوفایی کارکنان و مدیریت مناسب سیاست‌های سازمانی، رفتارهای پیشگامانه محیط‌زیستی در کارکنان تقویت شود.
ابتکار یا ارزش مقاله: بررسی پژوهش‌های پیشین نشان می‌دهد که وجدان کاری همواره نقش مهمی در متغیرهای مختلف مورد مطالعه ایفا کرده و بر اهمیت آن تأکید شده است. با این حال، هیچ یک از این مطالعات به طور خاص به بررسی چگونگی تأثیر وجدان کاری بر رفتار پیشگامانه محیط‌زیستی کارکنان و شناسایی متغیرهای مؤثر در این رابطه نپرداخته‌اند. بر این اساس، مطالعه حاضر مدلی را با نقش میانجی از طریق ارتقای شکوفایی کارکنان و نقش تعدیل‌گری سیاست‌های سازمانی ادراک‌شده طراحی و آزمایش می‌کند تا تأثیر وجدان کاری بر رفتار پیشگامانه محیط‌زیستی کارکنان به‌صورت جامع و علمی مورد ارزیابی قرار گیرد.
نوع مقاله: مقاله پژوهشی

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Investigating the Effect of Work Conscience on the Proactive Environmental Behavior of Employees with the Role of Mediator of Employee Prosperity and Moderation of Perceived Organizational Policy in Public Organizations of Hormozgan Province

نویسندگان [English]

  • Mohammad Ghafournia 1
  • Hossein Mansoori 2
  • forough pishdar 3

1 Department of Industrial and Government Management, Faculty of Management and Accounting, University of Hormozgan , Bandar Abbas, Iran

2 Department of Industrial and Government Management, Faculty of Management and Accounting, University of Hormozgan , Bandar Abbas, Iran

3 Department of Industrial and Government Management, Faculty of Management and Accounting, University of Hormozgan , Bandar Abbas, Iran

چکیده [English]

Purpose: The present study was conducted to examine the effect of conscientiousness on employees’ environmentally proactive behavior, while considering the mediating role of employees’ thriving and the moderating role of perceived organizational politics in governmental organizations of Hormozgan Province.
Design/methodology/approach: The present study is applied, with an objective and descriptive survey for data collection and analysis. The statistical population comprises all managers and employees of governmental organizations in Hormozgan Province, from which 200 individuals were selected using proportionate random sampling. Data were collected using books, articles, and specialized journals. In addition, the following questionnaires were used: Conscientiousness by Costa and McCrae (1992), Environmentally Proactive Behavior by Sabokroo et al. (2021), Employees’ Thriving by Carney (2014), and Perceived Organizational Politics by Kacmar and Ferris (1997). Based on the research hypotheses, the research model was analyzed using Structural Equation Modeling (SEM) with SPSS and SmartPLS software.
Research Findings: The present study's findings indicate that conscientiousness significantly influences employees’ environmentally proactive behavior. Conscientiousness also has a significant effect on employees’ thriving, and employees’ thriving, in turn, significantly influences their environmentally proactive behavior. Moreover, conscientiousness affects employees’ environmentally proactive behavior through the mediating role of thriving. Finally, conscientiousness has a significant effect on employees’ environmentally proactive behavior, with perceived organizational politics serving as a moderating factor. Therefore, based on the statistical results, conscientiousness influences employees’ environmentally proactive behavior both directly and indirectly through thriving, as well as through its moderating effect on perceived organizational politics.
Limitations & Consequences: One limitation of the present study concerns the data collection method and the associated implementation challenges. The data were collected through questionnaires, and this method may be subject to errors resulting from respondents’ failure to express their views accurately or honestly. In addition, during data collection, some managers and employees did not fully cooperate due to time constraints or insufficient willingness. Overall, these implementation limitations may influence the diversity of perspectives and the quality of the collected information, thereby affecting the comprehensiveness of the research findings.
Practical Consequences: In this study, the researcher examined the effect of conscientiousness on employees’ environmentally proactive behavior, considering the mediating role of employees’ thriving and the moderating role of perceived organizational politics. Given the complexity of the interactions among these variables in organizational decision-making processes, previous research has paid little attention to this issue. The findings of this study can provide practical guidance for governmental organizations in Hormozgan Province, as well as for other public and private institutions, to strengthen employees’ conscientiousness and thriving, and to properly manage organizational politics to promote environmentally proactive behaviors among employees.
Innovation or value of the Article: A review of previous studies shows that conscientiousness has consistently played an important role in various variables examined, and its significance has been emphasized. However, none of these studies has specifically investigated how conscientiousness affects employees’ environmentally proactive behavior or identified the influential variables in this relationship. Accordingly, the present study develops and tests a model that examines the mediating role of employees’ thriving and the moderating role of perceived organizational politics to comprehensively and scientifically assess the impact of conscientiousness on employees’ environmentally proactive behavior.
Paper Type: Original Paper
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Work Conscience
  • Innovative Environmental Behavior
  • Employees' Prosperity
  • Perceived Organizational Policy
  1. Abormadan, M., & Karatepe, O. M. (2021). Green human resource management, perceived green organizational support and their effects on hotel employees’ behavioral outcomes. International Journal of Contemporary Hospitality Management, 3(2), 217–241.
  2. Alherimi, N., Marva, Z., Hamarsheh, K., & Alzaatreh, A. (2024). Employees’ pro-environmental behavior in an organization: A case study in the UAE. Scientific Reports, 14, 15371. https://doi.org/10.1038/s41598-024-66047-4
  3. A’yuninnisa, R. N., Carminati, L., & Wilderom, C. P. (2023). Job flourishing research: A systematic literature review. Current Psychology. https://doi.org/10.1007/s12144-023-04618.
  4. Bakker, M., Schaufeli, W. B. (2018). Positive organizational behavior: Engaged employees in flourishing organizations. Journal of Organizational Behavior, 29(2), 147–154.
  5. Barrick, M. R., Stewart, G. L., & Piotrowski, M. (2019). Conscientiousness and performance of sales representatives: Test of the mediating effects of goal setting. Journal of Applied Psychology, 7(8), 21-34.
  6. Barati, H. (2021). Green human resource management in the organization: Implications, challenges, and consequences. First National Conference on Green Management in the Third Millennium; Experiences, Challenges and Solutions, University of Birjand. (in Persian)
  7. Campbell, D. J. (2020). The proactive employee: Managing workplace initiative. Academy of Management Executive, 14, 52–66. https://doi.org/10.5465/ame.2000.4468066.
  8. Cao, X., & Zhou, M. (2021). The impact of perceptions of organizational politics on employees’ voice: A mediated-moderate model. E3S Web of Conferences, 245, 30–42.
  9. Chang, P. C., Ma, G., & Lin, Y. Y. (2022). Inclusive leadership and employee proactive behavior: A cross-level moderated mediation model. Psychology Research and Behavior Management, 15, 1797–1808.
  10. Dawson, C. L. (2016). Dispositional and attitudinal explanations of counterproductivity in the workplace (Doctoral dissertation). University of California, Berkeley.
  11. Grant, A. M., Parker, S. K., & Collins, C. G. (2020). Getting credit for proactive behavior: Supervisor reactions depend on what you value and how you feel. Personnel Psychology, 62, 31–55.
  12. Haghsetan, H., & Jannatifar, H. (2020). Investigating the impact of perceived organizational politics on employee creativity with the mediating role of knowledge hiding.4th International Conference on Modern Management Tactics, Accounting, Economics and Banking. (in Persian)
  13. Hakkak, M., Faeli, R., & Bazgir, A. (2022). Designing a flourishing model for employees in organizational life. Social Welfare Quarterly, 22(84), 339–377. (in Persian)
  14. Huang, J. (2017). The relationship between employee psychological empowerment and proactive behavior: Self-efficacy as a mediator. Social Behavior and Personality, 45(7), 1157–1165.
  15. Jaca, C., Ormazabal, M., Viles, E., & Santos, J. (2018). Environmental comfort based methodology as a tool for preparing Kaizen application in a catering service company. Journal of Applied Psychology, 97(3), 651–667.
  16. Jandu, K., & Pradhan, R. (2023). Evaluating the impact of conscientiousness on flourishing in Indian higher education: Mediating role of emotional intelligence. Psychological Studies, 3, 1–13. https://doi.org/10.1007/s12646-022-00712-4.
  17. Lau, P. Y. Y., Tong, J. L. Y. T., Lien, B. Y. H., Hsu, Y. C., & Chong, C. L. (2017). Ethical work climate, employee commitment and proactive customer service performance. Journal of Retailing and Consumer Services, 35, 20–26.
  18. Long Huo, M., & Jiang, Z. (2021). Trait conscientiousness, thriving at work, career satisfaction and job satisfaction: Can supervisor support make a difference? Personality and Individual Differences, 183, 111116.
  19. Moghaddasi, A., & Esmaeilpour, M. (2022). Perceived organizational politics, knowledge hiding and employee creativity: The moderating role of professional commitment, 3th Conference on Business Management, Entrepreneurship and Accounting of Iran. (in Persian)
  20. Paterson, T. A., Luthans, F., & Jeung, W. (2013). Thriving at work: Impact of psychological capital and supervisor support. Journal of Organizational Behavior, 35, 434–446.
  21. Peng, X., & Lee, S. (2019). Self-discipline or self-interest? The antecedents of hotel employees’ pro-environmental behaviors. Journal of Sustainable Tourism, 27, 1457–1476.
  22. Pino, M. C., Giancola, M., Sannino, M., D’Amico, S., & Palmiero, M. (2024). Exploring the relationships between personality and psychological well-being: The mediating role of pro-environmental behaviors. Social Sciences, 13(6), 278. https://doi.org/10.3390/socsci13060278
  23. Poon, J. M. (2013). Situational antecedents and outcomes of organizational politics perceptions. Journal of Managerial Psychology, 18(2), 138–155.
  24. Porath, C., Spreitzer, G., Gibson, C., & Garnett, F. G. (2021). Thriving at work: Toward its measurement, construct validation, and theoretical refinement. Journal of Organizational Behavior, 33, 250–275.
  25. Prem, R., Ohly, S., Kubicek, B., & Korunka, C. (2017). Thriving on challenge stressors? Exploring time pressure and learning demands. Journal of Organizational Behavior, 38(1), 108–123.
  26. Rasyid, F. A., & Marta, M. S. (2020). Impact of organizational politics on proactive behavior of government employees: The moderating role of self-efficacy. SSRN. https://doi.org/10.2139/ssrn.3568285.
  27. Robertson, J. L., & Barling, J. (2015). Introduction. In The Psychology of Green Organizations (pp. 3–11). Oxford University Press.
  28. Roffarello, A. M., De Russis, L., Lottridge, D., & Checcinato, M. E. (2022). Understanding digital wellbeing within complex technological contexts. International Journal of Human–Computer Studies. https://doi.org/10.1016/j.ijhcs.2023.103034.
  29. Rongbin, R., Wan, C., & Zuping, Z. (2022). Relationship between environmental corporate social responsibility and green innovative behavior. Environmental Science and Pollution Research, 29, 52189–52203.
  30. Shao, X., Jiang, Y., Yang, L., & Zhang, L. (2022). Does gender matter? The trickle-down effect of voluntary green behavior in organizations. Asia Pacific Journal of Human Resources.
  31. Sowmya, K. R., & Panchanatham, N. (2018). Organizational politics–behavioral intention of bank employees. The Journal of Commerce, 3(1), 2220–6043.
  32. Stmihikrai, C., & Suwannadet, J. (2018). Authentic leadership and proactive work behavior: Moderated mediation effects. Unpublished manuscript.
  33. Theobald, M., Bellhauser, H., & Imhof, M. (2018). Identifying individual differences using log-file analysis. Learning and Individual Differences, 65, 112–122.
  34. Tian, H., Zhang, J., & Li, J. (2020). Pro-environmental attitude and employee green behavior: Motivational states and green climate perceptions. Environmental Science and Pollution Research, 27, 7341–7352.
  35. Tu, Y., Lu, X., Wang, S., & Liu, Y. (2020). When and why conscientious employees are proactive: A three-wave study. Personality and Individual Differences, 159, 109865.
  36. Wiyono, D., Dewi, D. A., Ambiapuri, E., Parwitasari, N. A., & Hambali, D. S. (2025). Strategic ESG-driven human resource practices: Transforming employee management for sustainable organizational growth. arXiv. https://doi.org/10.48550/arXiv.2505.08201
  37. Weber, M. R., Finley, D. A., Crawford, A., & Rivera Jr, D. (2019). Soft skill competencies in entry-level managers. Tourism and Hospitality Research, 9(4), 353–361.
  38. Zhang, M. J., Law, K. S., & Wang, L. (2020). Risks and benefits of initiating change at work: Social consequences for proactive employees. Personnel Psychology. ttps://doi.org/10.1111/peps.12423
چشم انداز مدیریت دولتی
دوره 16، شماره 3 - شماره پیاپی 63
مهر 1404
صفحه 79-103