چشم انداز مدیریت دولتی

طراحی و تبیین الگوی تصمیم‌گیری مدیران جهادی

نوع مقاله : پژوهشی ( با رویکردهای کمی)

نویسندگان

1 * دانشیار، دانشگاه شیراز (نویسنده مسئول).

2 ** دانشیار، دانشگاه شیراز.

3 *** دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشگاه شیراز.

چکیده

  طراحی و تبیین الگوی تصمیم­گیری مدیران جهادی مسلم باقری*، محسن جاجرمی‌زاده**،مهرداد کیانی***[1] چکیده     در چند سال اخیر و با شدت یافتن تحریم‌های اقتصادی یک جانبه و غیرانسانی غرب علیه جمهوری اسلامی ایران، مقام معظم رهبری بحث اقتصاد مقاومتی را مطرح ساخته و آن را یک روش مهم و مناسب در تغییر مسیر حرکت اقتصادی کشور برای غلبه بر این فشارها عنوان کرده­اند. اقتصاد مقاومتی، الگویی بومی برای حل مسائل اقتصادی کشور است که بر اساس آن نظام اقتصادی کشور با هدف ایجاد ثبات، پایداری و آرامش در اقتصاد، اصلاح و متحول می­شود و این مهم به وجود نمی­آید مگر با مدیریت درست و کارآمد و همچنین بازنگری در ساختارهای اقتصادی و مالی و مهم‌تر از همه نگاه آمایشی به محدودیت­ها و ظرفیت­های کشور، چه در عرصه داخلی و چه در عرصه بین­المللی که لازمه همه آن‌ها مدیریت جهادی است. مدیریت جهادی تأمین­کننده و لازمه اقتصاد مقاومتی بوده و در واقع مکمل آن می‌باشد؛ و از آنجا که تصمیم­گیری از مهم‌ترین مسائل در کلیه فعالیت­ها و اقدامات مدیران بوده و تصمیم­گیری مناسب از علل موفقیت هر سازمان و نهادی می­باشد لذا شناخت الگویی که مدیران بتوانند بر پایه آن اقدام به تصمیم­گیری جهادی نمایند ضروری می­باشد. لذا این پژوهش با این هدف و با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی به بررسی ادبیات موجود (اعم از مقالات و کتب علمی، سخنان مسئولان و اندیشمندان کشور و دیدگاه‌های فعالین حوزه جهاد سازندگی در سال‌های ابتدایی و دوران دفاع مقدس) در این حوزه پرداخته و بر مبنای آن اقدام به طراحی مدل الگوی تصمیم‌گیری مدیران جهادی در 35 شاخص و در 4 دسته کلی پیش­فرض­های تصمیم‌گیری، اصول تصمیم‌گیری، ویژگی‌های تصمیم­گیرنده و فرآیند تصمیم­گیری نموده است که پیش‌فرض‌ها شامل توجه به منافع ملی، داشتن روحیه خدمتگذاری، تمرکز بر کاهش هزینه­ها، تمرکز بر ویژگی­ها و محرومیت­های منطقه، اعتمادبه‌نفس ملی، تمرکز بر مأموریت‌ها و رسالت­ها و تمرکز بر نتایج و اصول تصمیم­گیری شامل حفظ کرامت انسانی، ضابطه‌گرایی، حساسیت نسبت به بیت­المال، عدالت گرایی، امانت­داری در تصمیمات، توجه به زیردستان و کارکنان، شهروندگرایی، عدم تمرکز در تصمیم­گیری­ها و نظم­گرایی می­باشد. همچنین از جمله ویژگی‌های تصمیم­گیرندگان می­توان به غلبه انگیزه­های معنوی بر انگیزه‌های مادی، مسئولیت­پذیری، وفاداری سازمانی، قناعت، التزام شغلی، تواضع، انعطاف­پذیری، سخاوت، داشتن روحیه ایثار، داشتن روحیه قدرشناسی، داشتن روحیه عفو و گذشت، داشتن سعه‌صدر، اخلاص و بصیرت اشاره کرد و در نهایت فرآیند تصمیم­گیری عبارت است از مسئله یابی از طریق مشاهده مستقیم، تصمیم­گیری مشارکتی، قاطعیت در تصمیم­گیری، توکل و انسجام ارزشی اعضای تیمتاریخ دریافت مقاله: شهریور 1393، تاریخ پذیرش مقاله: مهر 1393.* دانشیار، دانشگاه شیراز (نویسنده مسئول).E-mail: bagherimoslem@shirazu.ac.ir** دانشیار، دانشگاه شیراز.*** دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشگاه شیراز.

کلیدواژه‌ها

  1. . قرآن کریم
  2. نهج‌البلاغه
  3. ابطحی، سیدحسین (1376). الگوی تصمیم‌گیری بر مبنای اخلاقیات. مدیریت دولتی، شماره 36، صص 45-55.
  4. الوانی، سید مهدی (1390). مدیریت عمومی. چاپ چهل و پنجم، تهران: نشر نی.
  5. تسلیمی، سعید؛ صفری، حسین و سید دانش، سید یحیی (1383). بررسی الگوی سه نوع تصمیم-گیری حضرت امام خمینی (ره) با استفاده از مدل تصمیم‌گیری حکیمانه: رویکرد فازی. دوماه نامه دانشور رفتار، سال یازدهم، شماره 8، صص 31-40.
  6. تشویقی، شعبان (1388). نقش مدیریت جهادی در ثبات و تأمین امنیت، مجموعه مقالات دومین همایش ملی فرهنگ و مدیریت جهادی.
  7. جاجرمی زاده، محسن (1388). نقش مدیران جهادی در ترویج و توسعه فرهنگ و مدیریت جهادی. مجموعه مقالات دومین همایش ملی فرهنگ و مدیریت جهادی.
  8. رحمانیان، ساره (1391). بررسی مؤلفه‌ها، تبیین استراتژی‌ و دستاوردهای پیاده‌سازی اقتصاد مقاومتی. مجموعه مقالات همایش ملی بررسی و تبیین اقتصاد مقاومتی، دانشگاه گیلان.
  9. دهقان، نبی‌الله (1383). چگونگی تأثیر فرهنگ بر سبک‌های تصمیم‌گیری مدیران: یک رویکرد فرافرهنگی، مجله کنترولر، شماره 15 و 16، صص 96- 122.
  10. رضاییان، علی (1390)، مبانی سازمان و مدیریت، چاپ پانزدهم، انتشارات سمت.
  11. رضوی، س. ح؛ و علینی، م .(1386). جهادسازندگی و توسعه روستایی. مجموعه مقالات نقش جهادسازندگی در بخش کشاورزی و توسعه روستایی، ‌ویرایش دوم، مرکز تحقیقات و بررسی مسائل روستایی وزارت جهادکشاورزی، ص 42-21، تهران.
  12. زواره، علی‌رضا (1385). فرهنگ سازمانی جهاد، تهران: مرکز ثبت و نشر آثار دفاع مقدس جهاد کشاورزی استان تهران.
  13. سعادت، اسفندیار (1372). فرآیند تصمیم‌گیری در سازمان. انتشارات دانشگاه تهران، چاپ اول، تهران.
  14. سید جوادین، سید رضا (1386). نظریه‌های مدیریت و سازمان، چاپ دوم، تهران: انتشارات نگاه دانش.
  15. شریف‌زاده، فتاح و کاظمی، مهدی (1377). مدیریت و فرهنگ سازمانی: بررسی مفاهیم، نظریات و الگوها برای شناخت و ارزیابی فرهنگ سازمانی، انتشارات قومس.
  16. عابدی جعفری، حسن و معصومی‌مهر، حمیدرضا (1392). مدیریت اسلامی: مدل‌ها و موانع تحقق آن در جامعه و سازمان‌ها. تهران: پژوهشگاه حوزه و فرهنگ.
  17. علی اکبری، ح و رمضانی، ح (1391). بررسی پایه‌های نظری موضوع تصمیم‌گیری مبتنی بر اخلاق اسلامی. دو فصلنامه مدیریت اسلامی، شماره 1، صص 149-174.
  18. عزتی، مصطفی (1393). واکاوی مفهوم مدیریت جهادی؛ http://www.borhan.ir /NSite /FullStory /News /?Id=7041.
  19. فرهادی، محمدرضا؛ نوری، فتحعلی و چهارآئین، برومند (1388). بررسی علل تأثیرپذیری فرهنگ و مدیریت جهادی از نظام بوروکراسی. مجموعه مقالات دومین همایش ملی فرهنگ و مدیریت جهادی، تهران.
  20. غفوذ مغربی، ح.(1388). راهکارهای مؤثر در جلوگیری از افت مدیریت و فرهنگ جهادی. مجموعه مقالات دومین همایش فرهنگ و مدیریت جهادی، تهران.
  21. مرتضوی، م.، قلی‌پور، آ.، پورعزت، ع. ا؛ و اشرفی و. (1388)، مدیریت تغییر و تحول فرهنگ سازمانی از نظر تا عمل، مجموعه مقالات دومین همایش ملی مدیریت جهادی، نشر آموزش کشاورزی، کرج.
  22. محبی، صابر و اکبرزاده، رجب (1319). آسیب‌شناسی مسیر تحقق الگوی اقتصاد مقاومتی. مجموعه مقالات همایش ملی بررسی و تبیین اقتصاد مقاومتی، دانشگاه گیلان.
  23. محمدی، مظاهر (1388). تبیین فرهنگ و مدیریت جهادی و شاخص‌های آن. مجموعه مقالات دومین همایش ملی فرهنگ و مدیریت جهادی.
  24. محمودزاده، علی؛ فروزش، اکبر ؛ مرتضوی، مهدی (1388). واکاوی و بازشناسی فرهنگ و مدیریت جهادی. نشر دفتر نماینده ولی‌فقیه.
  25. مقام معظم رهبری (12 اردیبهشت 1384). در دیدار با مردم کرمان.
  26. منطقی، محسن (1390). نقش نگرش‌های اسلامی در فرآیند تصمیم‌گیری. اسلام و پژوهش‌های مدیریتی، سال اول، شماره 2، صص 41- 57.
  27. نبوی، محمدحسن (1391). مدیریت اسلامی. چاپ هفدهم، قم: موسسه بوستان کتاب.
  28. واشقی فراهانی، سمانه (1390). چگونگی بسط و گسترش فرهنگ جهادی در سازمان‌ها، مدیریت امور سازمان و برنامه‌ریزی اداره تحقیقات و کنترل ریسک.
  29. هادی‌زاده مقدم، اکرم و طهرانی، مریم (1387). بررسی رابطه بین سبک‌های عمومی تصمیم‌گیری مدیران در سازمان‌های دولتی. نشریه مدیریت دولتی، دوره 1، شماره 1، صص 123-138.
  30. Cervone, H.Frank, (2005). Making Decisions, International Digital Library Perspectives, Vol 21, No 1.
  31. Daft. Richard L, (2009), Organization Theory and Design, South-Western, Cengage Learning, 10ed.
  32. Fulop, Janos, David, Roth, Schweik, Charles, (2006). What is Mean Decision, Making in the Content of Eco-Informatics.
  33. Harren, V. A, (1979). A model of career decision making for college students. Journal of Vocational Behavior, 14, pp 119-133.
  34. Koontz Harold, Weihrich, (1990), Essentials of Management, NewYork, Mc Grow-hill.
  35. Mintzbergu.H, (1991). Structure in fives: Designing Effective Organizations.
چشم انداز مدیریت دولتی
دوره 5، شماره 3 - شماره پیاپی 3
بهمن 1393
صفحه 87-108