طراحی چارچوبی برای انتخاب آمیخته ابزارهای خط‌مشی عمومی (مورد مطالعه: آموزش و پرورش)

نوع مقاله : پژوهشی ( با رویکردهای کمی)

نویسندگان

1 * دانشیار، دانشگاه تربیت مدرس

2 ** دانشجوی دکتری، دانشگاه تربیت مدرس (نویسنده مسئول).

3 *** استاد، دانشگاه تربیت مدرس

4 **** استادیار، دانشگاه تربیت مدرس.

چکیده

پژوهش حاضر با هدف طراحی چارچوبی برای انتخاب آمیخته ابزارهای خط­مشی عمومی در آموزش و پرورش انجام شده است. در این پژوهش از روش مطالعه کتابخانه‌ای برای شناسایی و استخراج عوامل مؤثر بر انتخاب آمیخته ابزارهای اجرایی خط‌مشی عمومی و از روش دلفی تعدیل‌شده برای پالایش و نهایی­کردن این عوامل استفاده شد. بر این اساس، طی دو دور دلفی، مهم‌ترین عوامل، شناسایی و نهایی شدند. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه خبرگان و صاحب‌نظران خط­مشی­گذاری آموزشی و پرورشی است که عملاً در وزارتخانه آموزش و پرورش، سازمان برنامه و بودجه و مراکز دانشگاهی فعالیت دارند. اعضای گروه دلفی برای این پژوهش به‌صورت نمونه­گیری غیرتصادفی و ترکیبی از روش‌های هدفمند و گلوله­برفی انتخاب شده و تعداد 32 نفر از متخصصان خبره به‌عنوان نمونه انتخاب شدند. با توجه بررسی و تحلیل داده‌ها، درمجموع، 28 عامل به‌عنوان مهم‌ترین عوامل شناخته شدند که عوامل عدالت توزیعی، واقع‌گرایانه­بودن ابزارها، تناسب بین ابزارها و هدف خط‌مشی، تعامل و همکاری بین نهادها و هم­سویی ابزارهای اجرایی با یکدیگر، به‌عنوان مهم­ترین عوامل شناسایی شدند؛ همچنین عوامل در دو طبقه کلی درونی و بیرونی جای گرفتند.

کلیدواژه‌ها

  1. . الوانی، سید مهدی (1387). خطمشی‌های عمومی و اجرا. حقوق و مصلحت. سال 1. شماره 1. 45-58.
  2. کاظمی، محمود (1387). بررسی مبانی، اصول و اهداف تربیت مدنی و کیفیت انعکاس آن در نظام آموزش و پرورش ایران. (رساله دکتری). رشته فلسفه تعلیم و تربیت. دانشگاه شهید چمران، دانشکده علوم تربیتی و روان‏شناسی.
  3. کمالی، افسانه و خاوری، زهرا (1390). بررسی عوامل مؤثر بر تفکر انتقادی در بین دانش آموزان متوسطه شهر مشهد. مجله جامعه‌شناسی آموزش و پرورش، 1(1)، 159-190.
  4. شورای عالی آموزش و پرورش (1390). مبانی نظری سند تحول بنیادین. تهران: شورای عالی وزارت آموزش و پرورش.
  5. دانایی‌فرد، حسن و رجب‌زاده جهرمی، محمدصادق (1394). تحلیلی بر انسجام نظریه عدالت در خط‌مشی‌های آموزشی جمهوری اسلامی ایران؛ رویکرد ارزیابی نظریه برنامه. اندیشه راهبردی، 11(1). 73-108.
  6. دانش فرد، کرم‌اله (1388). فرآیند خط‌مشی گذاری عمومی. تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران.
  7. سرمد، زهره، بازرگان، عباس و حجازی، الهه. (1389). روش‌های تحقیق در علوم رفتاری (چاپ نوزدهم). تهران: نشر آگاه.
  8. Anderson, E.J. (2011). Public Policy making: An Introduction. Seventh Edition. Boston, MA: Wadsworth Publishing.
  9. Bemelmans-Viaudec, M.-L., Rist, R.C., Vedung, E. (Eds.). (1998). Carrots, Sticks and Sermons. Policy Instruments and Their Evaluation. Transaction, New Brunswick.
  10. Bennear, Lori S., and Robert N. Stavins. (2007). Second-best theory and the use of multiple policy instruments. Environmental and Resource Economics, 37, 111-29.
  11. Cooper, Christie, Ed.D, ( 2014). Critical competencies needed for successful outside sales managers: A Delphi study.(Doctoral dissertation). Pepperdine University.
  12. Givoni, M., Macmillen, J., Banister, D., Feitelson, E., (2013). from policy measures to policy packages. Transport Rev.: Transnat. Transdiscip. J. 33(1), 1-20.
  13. Gunningham, N., P. Grabosky, and D. Sinclair. (1998). Smart Regulation: Designing Environmental Policy. Oxford: Clarendon Press.
  14. Gunningham, N., Young, M. D. (1997). Towards Optimal Environmental Policy: The Case of Biodiversity Conservation. Ecology Law Quarterly .24, 243-298.
  15. Gunningham, N., Grabosky,P., and Sinclair.D. (1998). Smart Regulation: Designing Environmental Policy. Oxford: Clarendon Press.
  16. Gunningham, N., Sinclair, D., (1998). Designing Environmental Policy, in: Gunningham, N., Grabosky, P. (Eds.), Smart Regulation: Designing Environmental Policy. Oxford University Press, New York, 375-453.
  17. Howlett, M. (2004). Beyond good and evil in policy implementation: instrument mixes, implementation styles and second-generation theories of policy instrument choice. Policy & Society, 23(2), 1-17.
  18. Howlett, M. (2005). What is a policy instrument? Policy tools, policy mixes and policy implementation styles. In Designing Government: From Instruments to Governance. Eds P Eliadis, M Hill, M Howlett .Montreal: McGill-Queen’s University Press.
  19. Howlett, M. (2011). Designing Public Policies: Principles and Instruments. London and New York: Routledge.
  20. Howlett, M., & Lejano, R. P. (2013). Tales from the crypt: The rise and fall (and rebirth?) Of policy design, Administration & Society, 45(3), pp.357-381.
  21. zHowlett, M., Kim J., & Weaver, P. (2006). “Assessing instrument mixes through program- and agency-level data: methodological issues in contemporary implementation research” Review of Policy Research, 23(1), 129-151.
  22. Howlett, M., Pung How, Y., Del Rio, P. (2015). The parameters of policy portfolios: verticality and horizontality in design spaces and their consequences for policy mix formulation. Environment and Planning C: Government and Policy, 33, 1233-1245.
  23. Howlett, M., Ramesh, M. (1998).Policy Subsystem Configurations and Policy Change: Operationalizing the Post positivist Analysis of the Politics of the Policy process, Policy Studies Journal, 26(3), 466-481.
  24. Howlett M, Rayner J. (2007). Design principles for policy mixes: cohesion and coherence in ‘New Governance Arrangements. Policy and Society, 26(4), 1-18.
  25. Howlett M, Rayner J. (2013). Patching vs packaging in policy formulation: assessing policy portfolio design. Politics and Governance, 1(2), 170-182.
  26. Matthes, F.C. (2010). Developing an Ambitious Climate Policy Mix with a Focus on Cap-and-trade Schemes and Complementary Policies and Measures. Öko-Institut, Berlin.
  27. Nauwelaers, C., Boekholk, P., Mostert, B., Cunningham, P., Guy, K., Hofer, R., Rammer, C. (2009). Policy Mixes for R&D in Europe. European Commission –Directorate – General for Research, Maastricht.
  28. OECD, (2007). Instrument Mixes for Environmental Policy. OECD, Paris.
  29. Optic, (2011a). Deliverable 6. Best practices and recommendations on policy packaging
  30. Ring, I., & Schröter‐Schlaack, C. (2011). Instrument Mixes for Biodiversity Policies. POLICYMIX Report, Issue No. 2, Helmholtz Centre for Environmental Research – UFZ, Leipzig.