چشم انداز مدیریت دولتی

بررسی تأثیر رهبری تحول‌آفرین بر رفتار شهروندی سازمانی با توجه به نقش میانجی‌ بازاریابی داخلی و یادگیری سازمانی (مورد مطالعه بیمه آسیا)

نوع مقاله : پژوهشی ( با رویکردهای کمی)

نویسندگان

1 دکتری مدیریت رفتاری، دانشکده مدیریت و حسابداری ، دانشگاه شهید بهشتی، تهران

2 دانشیار گروه مدیریت دولتی، دانشکده مدیریت و حسابداری، دانشگاه شهید بهشتی

3 دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت بازاریابی، دانشکده مدیریت و حسابداری ، دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

هدف از این پژوهش بررسی تأثیر رهبری تحول‌آفرین بر رفتار شهروندی سازمانی با توجه به نقش میانجی‌­گری بازاریابی داخلی و یادگیری سازمانی می­باشد. باتوجه به ماهیت موضوع و اهداف پژوهش، تحقیق حاضر توصیفی ازنوع همبستگی و علّی– مقایسه­ای می­باشد. جامعه آماری این پژوهش شامل کارکنان شعب بیمه آسیا در شهر تهران بوده اند. از این تعداد با استفاده از روش تصادفی ساده متناسب با حجم، نمونه ای به تعداد 151 نفر انتخاب شدند. داده های پژوهش با استفاده از ابزار پرسشنامه­، پس از بررسی روایی و پایایی آن جمع آوری شد. برای تعیین روایی پرسشنامه از متخصصان و اساتید این حوزه استفاده شد و برای تعیین برازش ابزار اندازه‌گیری نیز از ضریب آلفای کرونباخ، بارعاملی، پایایی ترکیبی و واریانس استخراج شده استفاده شد و برای تعیین برازش مدل ساختاری نیز از واریانس تبیین شده استفاده شد. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد رهبری تحول‌آفرین بر رفتار شهروندی سازمانی و همچنین یادگیری سازمانی تأثیر مثبت و معناداری دارد؛ همچنین یادگیری سازمانی بر بازاریابی داخلی و رفتار شهروندی سازمانی تأثیر مثبت و معناداری دارد؛ اما رهبری تحول‌آفرین تأثیر معناداری بر بازاریابی داخلی ندارد و نیز بازاریابی داخلی تأثیر معناداری بر رفتار شهروندی سازمانی ندارد. 

عنوان مقاله [English]

Investigating the effect of transformational leadership on organizational citizenship behavior with regard to the mediation role of internal marketing and organizational learning (Case study: Asia Insurance in Tehran)

نویسندگان [English]

  • Maryam Tehrani 1
  • Akram Hadizade Moghadam 2
  • Esmaeil Bazyar Hamzekhani 3
  • Mansoor nazari Saroughi 3

1 PHD in behavioral management, Faculty of Management and Accounting, Shahid Beheshti University

2 Associate Professor, Faculty of Management and Accounting, Shahid Beheshti University

3 MSc. student in marketing management, Faculty of Management and Accounting, Shahid Beheshti University

چکیده [English]

The purpose of the current study is to investigate the effect of transformational leadership on organizational citizenship behavior with regard to the meditating role of internal marketing and organizational learning. Based on the purposes and nature of the present study, the correlative and causal–comparative types of the descriptive research method have been applied. Statistical society consists of the employees of branches of Asia insurance company in Tehran. By taking Simple random sampling method, we have collected a sample of 151 employees. The research data was gathered by taking the questionnaire, after the investigation of its validity and stability. To determine the validity of the research questionnaire some experts and professors in the field were asked to evaluate the questionnaire. In order to determine the fit measuring from the Cronbach's Alpha coefficient, loadings, Composite Reliability and Average Variance Extracted (AVE) was used And to determine the fit of the structural model of the coefficient of determination (R²) was used .The results of this study showed that transformational leadership has positive and significant effects on organizational citizenship behavior and organizational learning; Also, Organizational learning has positive and significant effects on internal marketing and organizational citizenship behavior; But in the current study transformational leadership does not have a significant impact on internal marketing and also, internal marketing does not have a significant impact on organizational citizenship behavior.

کلیدواژه‌ها [English]

  • transformational leadership
  • Organizational Citizenship Behavior
  • Intrnal Marketing
  • Organizational Learning
  1. اکبرپور، زهره؛ محمدزاده رستمی، جمشید و مریم اکبرپور (1394)، « بررسی رابطه بین یادگیری سازمانی با رفتار شهروندی سازمانی کارکنان آموزش و پرورش مطالعه موردی ناحیه دو مشهد»، چهارمین کنفرانس ملی حسابداری، مدیریت مالی و سرمایه گذاری.
  2. اکبری، مرتضی؛ ایمانی، صاحب؛ قبادنژاد، مهدی و رحیم رحیمی (1394)، « ارتباط میان رهبری تحول‌آفرین، بازاریابی داخلی و گرایش کارآفرینانه (مورد مطالعه: شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب)»، مجله توسعه کارآفرینی، دوره 8، شماره 3، صص 571-590.
  3. خلیلی پیله درق، محمد (1391)؛ "بررسی رابطه رهبری تحول‌آفرین بر رفتار شهروندی کارکنان اداره بیمه ایران (مطالعه موردی: اداره بیمه ایران استان اردبیل)"؛ پایان نامه دانشگاه آزاد واحد گرمی.
  4. خیرگو، منصور؛ شکوهی، جواد و زینب شکری (1393)، "بررسی تطبیقی تأثیر سبک‌های رهبری تحول‌آفرین بر توسعه رفتار شهروندی سازمانی با نقش میانجی اعتماد سازمانی (مورد مطالعه: یکی از مراکز نظامی)"؛ فصلنامه مدیریت نظامی، شماره 53، سال چهارم، صص 49-70.
  5. زارعی متین، حسن؛ جندقی، غلامرضا و ناصر توره (1385)، «شناخت عوامل رفتار شهروندی سازمانی و بررسی ارتباط آن با عملکرد سازمانی»، مجله فرهنگ مدیریت، سال چهارم، شماره 12، صص 31-63.
  6. زارعی، عظیم؛ عطائی، نسیم و هانیه فرحمند (1393)؛ " بررسی اثر بازاریابی درونی و رفتارهای شهروندی سازمانی بر کیفیت خدمات داخلی. مطالعه پیمایشی دانشگاه فردوسی مشهد"، کنفرانس بین‌المللی مدیریت در قرن 21.
  7. تابلی، حمید؛ فرامرزی، آلما و مهدی مصلحی (1394)، " تبیین نقش هوش هیجانی و مهارت سیاسی در رابطه بین سبک رهبری تحول آفرین مدیران با رضایت شغلی کارکنان (مطالعه موردی شهرداری بندرعباس)"، نشریه مدیریت شهری، دوره 14، شماره 40، صص 237-248.
  8. صفری، علی و فائزه رادی (1393)، " بررسی تأثیر بازاریابی داخلی بر کیفیت خدمات با در نظر گرفتن نقش میانجی رفتارهای شهروندی و تعهد سازمانی"، فصلنامه مطالعات مدیریت بهبود و تحول، دوره 23، شماره 76، صص 81-116.
  9. طاهری، یاسین؛ محمدی، جیران و سعید جعفری‌نیا (1393)، «بررسی رابطه‌ی رهبری تحول‌آفرین و رفتار شهروندی سازمانی، با توجه به نقش مداخله گر توانمندسازی کارکنان»، مجله مدیریت دولتی، دوره 6، صص 769-789.
  10. عاطفت‌دوست، علیرضا؛ خائف‌الهی، احمد علی؛ فانی، علی اصغر و حسن دانائی فرد (1392)، "بررسی تأثیر بازاریابی داخلی بر عملکرد سازمان با در نظر گرفتن متغیرهای میانجی تعهد سازمانی و کارآفرینی سازمانی (مطالعة موردی: شرکت فولاد مبارکة اصفهان)"، مجله مدیریت بازرگانی، دوره 5، شماره 4، صص 21-42.
  11. فانی، علی‌اصغر؛ دانایی فرد، حسن و شعله زکیانی (1392)، "بررسی تاثیر عدالت سازمانی بر رفتار شهروندی سازمانی و عدالت سازمانی: تبیین نقش شخصیت سالم سازمانی"، مجله پژوهش های مدیریت در ایران (مدرس علوم انسانی)، دوره 17، شماره 1.
  12. قائدی حیدری، مهران و مسعود رشیدی (1394)، « بررسی تأثیر بازاریابی داخلی بر یادگیری سازمانی مطالعه موردی: شرکت گاز خرم آباد»، دومین کنفرانس بین‌المللی پژوهش‌های نوین در مدیریت، اقتصاد و حسابداری.
  13. قریشی، زهرا سادات (1393)، " بررسی رابطه بین رهبری تحول‌آفرین و رفتار شهروندی سازمانی کارکنان"، کنفرانس بین‌المللی مدیریت در قرن 21.
  14. کردنائیچ، اسدالله؛ دانایی‌فرد، حسن؛ دلخواه، جلیل و مهدی آقازیارتی (1392)، "نوسازی راهبردی: بررسی نقش یادگیری سازمانی"، مجله چشم‌انداز مدیریت بازرگانی، شماره 15، صص 37-57.
  15. کریمی، فریبا و مرضیه اکبری (1393)، «الگوی روابط بین قابلیت یادگیری سازمانی و هوش سازمانی با رفتار شهروندی سازمانی کارکنان دانشگاه»، فصلنامه رهیافتی نو در مدیریت آموزشی، سال پنجم، شماره 2، صص143-158.
  16. مرادی، محمدرضا؛ حمیدی، مهرزاد؛ سجادی سید نصرالله؛ جعفری، اکرم و جواد مرادی چالشتری (1390)، " رابطه سبک های رهبری تحول‌آفرین - تبادلی و رفتار شهروندی سازمانی در سازمان تربیت بدنی جمهوری اسلامی ایران"، نشریه مدیریت ورزشی، دوره 3، شماره 8، صص 125-150.
  17. مقیمی، سید محمد (1385)، " رفتار شهروندی سازمانی از تئوری تا عمل" مجله مدیریت فرهنگ سازمانی، دوره 4، شماره 1، صص 19-48.
  18. میرکمالی، سید محمد؛ چوپانی، حیدر؛ حیات، علی اصغر و حجت غلام‌زاده (1391)، "بررسی تأثیر رهبری تحول‌آفرین بر رفتار شهروندی سازمانی نیروهای دانشگر شرکت ملی نفت ایران"، پژوهش‌های مدیریت منابع انسانی، دوره 2، شماره 1، صص 138-155.
  19. میرکمالی، سید محمد؛ نارنجی ثانی، فاطمه و فرنوش اعلامی (1390)، «بررسی رابطه رهبری تحول‌آفرین با یادگیری سازمانی (مورد مطالعه: شرکت سایپا)»، پژوهش نامه مدیریت تحول، سال سوم، شماره 6، صص 1-27.
  20. نصراصفهانی، علی؛ امیری، زینب و مجتبی فرخی (1392)، "تأثیر بازاریابی داخلی بر نوآوری سازمانی: نقش میانجی خود کارآمدی کارکنان (مورد مطالعه: شرکت امرساان)"، توسعه کارآفرینی ، دوره ششم، شماره سوم، صص27-45.
  21. نیکوزاد، مجتبی (1390)، «بررسی رابطه بین یادگیری سازمانی و خلاقیت کارکنان در شرکت کاهنربا از دیدگاه کارکنان»، پایان نامه دانشگاه شهید بهشتی، دانشکده مدیریت و حسابداری، تهران.
  22. یعقوبی، نورمحمد؛ مقدمی، مجید و عالمه کیخا (1389)، "بررسی رابطه رهبری تحول‌آفرین و رفتار شهروندی سازمانی کارکنان"، مجله مدیریت تحول، سال دوم، شماره 4، صص 64-96.
  23. Abzari, M., & Ghujali, T. (2011). Examining the impact of internal marketing on organizational citizenship behavior. International Journal of Marketing Studies, 3(4), 95.
  24. Alegre, J., & Chiva, R. (2009). Entrepreneurial orientation, organizational learning capability and performance in the ceramic tiles industry (No. 2009-08). Instituto Valenciano de Investigaciones Economicas, SA (Ivie).
  25. Appelbaum, S., Bartolomucci, N., Beaumier, E., Boulanger, J., Corrigan, R., Dore, I., ... & Serroni, C. (2004). Organizational citizenship behavior: a case study of culture, leadership and trust. Management decision, 42(1), 13-40.
  26. Barzoki, A. S., & Ghujali, T. (2013). Study the relationship of internal marketing with job satisfaction, organizational commitment and organizational citizenship behavior. International Journal of Academic Research in Business and Social Sciences, 3(3), 33.
  27. Bass, B. M. (1985). Leadership and performance beyond expectations. Free Press; Collier Macmillan.
  28. Boehnke, K., Bontis, N., DiStefano, J. J., & DiStefano, A. C. (2003). Transformational leadership: An examination of cross-national differences and similarities. Leadership & Organization Development Journal, 24(1), 5-15.
  29. Caruana, A., & Calleya, P. (1998). The effect of internal marketing on organisational commitment among retail bank managers. International Journal of bank marketing, 16(3), 108-116.
  30. Chang, C. C., Tsai, M. C., & Tsai, M. S. (2011). The organizational citizenship behaviors and organizational commitments of organizational members influences the effects of organizational learning. International Journal of Trade, Economics and Finance, 2(1), 61-66.
  31. Cho, J., & Dansereau, F. (2010). Are transformational leaders fair? A multi-level study of transformational leadership, justice perceptions, and organizational citizenship behaviors. The Leadership Quarterly, 21(3), 409-421.
  32. Fu, Y. K. (2013). The influence of internal marketing by airlines on customer-oriented behavior: A test of the mediating effect of emotional labor. Journal of Air Transport Management, 32, 49-57.
  33. Garcia-Morales, V. J., Jimenez-Barrionuevo, M. M., & Gutierrez-Gutierrez, L. (2012). Transformational leadership influence on organizational performance through organizational learning and innovation. Journal of Business Research, 65(7), 1040-1050.
  34. Hair, J. F., Sarstedt, M., Ringle, C. M., & Mena, J. A. (2012). An assessment of the use of partial least squares structural equation modeling in marketing research. Journal of the academy of marketing science, 40(3), 414-433.
  35. Hall, A. T., Zinko, R., Perryman, A. A., & Ferris, G. R. (2009). Organizational citizenship behavior and reputation mediators in the relationships between accountability and job performance and satisfaction. Journal of Leadership & Organizational Studies, 15(4), 381-392.
  36. Joseph, J. (2015). A values-based approach to transformational leadership in the South Pacific. Community Development, 46(1), 2-13.
  37. Korkmaz, T., & Arpacı, E. (2009). Relationship of organizational citizenship behavior with emotional intelligence. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 1(1), 2432-2435.
  38. Modassir, A., & Singh, T. (2008). Relationship of emotional intelligence with transformational leadership and organizational citizenship behavior. International journal of leadership studies, 4(1), 3-21.
  39. Newberry, D. B. (2008). Organizational learning, leadership and culture: A study of program managers in the Department of Defense. ProQuest.
  40. Nguni, S., Sleegers, P., & Denessen, E. (2006). Transformational and transactional leadership effects on teachers' job satisfaction, organizational commitment, and organizational citizenship behavior in primary schools: The Tanzanian case. School effectiveness and school improvement, 17(2), 145-177
  41. Nielsen, T. M., Hrivnak, G., & Shaw, M. (2009). Organizational citizenship behaviour and performance: A meta-analysis of group-level research. Small group research: An international journal of theory, investigation and application, 40(5), 555-577.
  42. Organ, D. W., & Paine, J. B. (1999). A new kind of performance for industrial and organizational psychology: Recent contributions to the study of organizational citizenship behavior.
  43. Parr, A. D., Hunter, S. T., & Ligon, G. S. (2013). Questioning universal applicability of transformational leadership: Examining employees with autism spectrum disorder. The Leadership Quarterly, 24(4), 608-622.
  44. Podsakoff, P. M., MacKenzie, S. B., Paine, J. B., & Bachrach, D. G. (2000). Organizational citizenship behaviors: A critical review of the theoretical and empirical literature and suggestions for future research. Journal of management, 26(3), 513-563.
  45. Reilly, M., & Sharkey Scott, P. (2010). Dynamic Capabilities, Absorptive Capacity and Knowledge Sharing: A Research Agenda into Explicating the Antecedent Factors Conducive to Subsidiary Bargaining Power.
  46. Singh, K. (2008). Relationship between learning organization and transformational leadership: Banking organizations in India. International Journal of Business and Management Research, 1(1), 97-111.
  47. Somech, A., & Drach‐Zahavy, A. (2004). Exploring organizational citizenship behaviour from an organizational perspective: The relationship between organizational learning and organizational citizenship behaviour. Journal of Occupational and Organizational Psychology, 77(3), 281-298.
  48. Tsai, Y. (2014). Learning organizations, internal marketing, and organizational commitment in hospitals. BMC health services research, 14(1), 1.
  49. Unger, J. M., Rauch, A., Frese, M., & Rosenbusch, N. (2011). Human capital and entrepreneurial success: A meta-analytical review. Journal of Business Venturing, 26(3), 341-358.
  50. Zagoršek, H., Dimovski, V., & Škerlavaj, M. (2009). Transactional and transformational leadership impacts on organizational learning. Journal for East European Management Studies, 144-165.
چشم انداز مدیریت دولتی
دوره 9، شماره 1 - شماره پیاپی 1
1396
صفحه 15-40