کاوشی در روش اجتهادی و کاربست آن در مدیریت اسلامی

نوع مقاله : پژوهشی ( با رویکردهای کمی)

نویسنده

استادیار گروه مدیریت- موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی ره

چکیده

در سالیان اخیر برخی از اندیشمندان مدیریت اسلامی، در آثار خود، خواهان استفاده از روش اجتهاد هستند. این تحقیق، تلاش دارد، تصویر جامعی از مفهوم اجتهاد و به کارگیری آن به عنوان یک روش تحقیق، در دانش مدیریت ارائه کند. روش اجتهاد در مدیریت اسلامی با تکیه بر دو دسته منابع علمی، یعنی منابع درون دینی و منابع برون دینی، کاربستی را فراهم ساخته که در عین استفاده از دانش روز در حوزه مدیریت، از منابع ارزشمند دینی نیز برای اعتلای دانش مدیریت استفاده شود. بر اساس این روش، یک فرآیند نُه مرحله‌ای برای استنباط مدیریت اسلامی ارائه شده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

An investigation in methodology of scientific Ijtehad and its application in Islamic management

نویسنده [English]

  • mohsen manteghi

Assistant Professor – Department of management – The Imam Khomeini Education & Research Institute

چکیده [English]

In recent years, some scholars of Islamic management are willing to use the method of Ijtehad in their researches. This study tries to examine the theoretical basis of "scientific Ijtehad" in order to introduce and extract the Islamic management doctrines using the theme analysis. This study aims to provide a comprehensive picture of in " Ejtihad " and how to apply it as a research method in management. Knowledge The purpose of this article is to introduce the methodology of Ejtihad and its application in the field of Islamic management. Scientific Ejtihad method by relying on two scientific resources resources of inside -religious and outside -religious sources, provided the use of knowledge in the field of management and mean while use from Valuable religious resources in promoting management Knowledge.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Islamic Management
  • method Ejtihad
  • The sources of inside
  • religious
  • The sources of outside –religious
  1. قرآن کریم، ترجمه مکارم شیرازی، ناصر.
  2. ابراهیمی دینانی، غلامحسین، (1366). قواعد کلی فلسفی در فلسفه اسلامی، تهران.
  3. ابن الاثیر، علی بن محمد (1409ق)، اسد الغابه فی معرفه الصحابه، قم: دارالفکر.
  4. بستان، حسین، (1392) ، گامی به سوی علم دینی، (جلد دوم)، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
  5. بستان، حسین، و همکاران (1384)، گامی به سوی علم دینی، (جلد اول)، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
  6. جواهری، محمدرضا (1381)، اجتهاد در عصر ائمه معصومین علیهم‌السلام، قم: انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی.
  7. حسنی و علی‌پور، سید حمید رضا و مهدی، روش‌شناسی اجتهاد و اعتبار سنجی معرفتی آن، فصلنامه حوزه و دانشگاه، سال سیزدهم، شماره 50، 1386، ص 9- 42.
  8. حسین زاده، محمد، (1390). قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره).
  9. دهخدا، علی اکبر، (1373)، لغت نامه،دانشگاه تهران.
  10. سبحانی، جعفر، (1420ق) السیرة المحمدیة (ص)، قم: موسسه الامام الصادق(ع).
  11. شریفی، احمد حسین، (1393)، روش تحقیق در علوم انسانی، تهران: آفتات توسعه.
  12. طباطبایی، سید محمد حسین (1374)، تفسیر المیزان، ترجمه موسوی همدانی، سید محمد باقر، قم: انتشارات جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
  13. عزیزی، شهریار، (1395). روش پژوهش در مدیریت، تهران: سمت.
  14. علامه حلی، حسن بن یوسف، (1421 ق)، تهذیب الوصول الی علم الاصول، تحقیق سید محمد حسین رضوی، لندن: منشورات الموسسه الامام علی.
  15. فولادی، محمد، (1393). جایگاه و قلمرو پژوهش کیفی . قم : عیار پژوهش در علوم انسانی.
  16. قافی و شریعتی، حسین و سعید، (1392). اصول فقه کاربردی ، (جلد دوم). قم : پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
  17. قلی زاده، احمد، (1391). فرهنگ اصطلاحات اصول فقه، قم: تحسین.
  18. مصطفوى، حسن، (1374) التحقیق فى کلمات القرآن الکریم، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامى، تهران، ماده «جهد».، ج‌۲، ص‌۱۲۸.
  19. مطهری، مرتضی، (1381). آشنایی با علوم اسلامی، قم: صدرا.
  20. مطهری، مرتضی، (1383). عدل الهی، قم: صدرا.
  21. مطهری، مرتضی، (1384). مساله شناخت، قم: صدرا.
  22. مطهری، مرتضی (1378). مجموعه‏آثاراستاد شهید مطهرى، قم: نشر صدرا.
  23. المظفر، محمد رضا (1402 ق)، المنطق، بیروت: دارالتعارف للمطبوعات.
  24. المظفر، محمدرضا (1374) ، اصول الفقه، قم: اسماعیلیان.
  25. معرفت، محمدهادی، (1374). «نقش زمان و مکان در روند اجتهاد» مجموعه آثار کنگره بررسی مبانی فقهی حضرت امام خمینی ره، قم، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی ره.
  26. مکارم شیرازی، ناصر(1385) ، دائره‌المعارف فقه مقارن، قم: مدرسه امام علی بن ابی‌طالب.
  27. Creswell, JW., Mixed methods research designs in counseling psychology., Journal of Counseling Psychology, Vol 52(2), Apr 2005, 224-235.
  28. Kuruvilla, S.(2007) seeking scientific sense and democratic sensibility. london: University of London.