چشم انداز مدیریت دولتی

فرا‌محرک‌های سازمانی: نظریه‌ای داده‌بنیاد از تجهیز کارکنان با ظرفیت‌های مازاد سازمانی

نوع مقاله : پژوهشی ( با رویکردهای کمی)

نویسندگان

دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

پژوهش حاضر در تلاش است تا با واکایِ مفهوم «ظرفیت مازاد سازمانی»، زوایای گوناگون آن را در بستر حقیقیِ سازمان، شناسایی و تبیین کند. در این راستا از روش‌شناسیِ ظاهرشونده در نظریۀ داد‌بنیاد، استفاده شد و با اتکإ به اصل نمونه‌گیری نظری، 16 مصاحبه با مدیرانِ صنایع بخش خصوصیِ استان خراسان رضوی تا رسیدن به اشباع نظری، صورت گرفت. تجریه‌و‌تحلیل‌های انجام‌شده از طریق روش مقایسۀ مستمر در فرآیند کدگذاری حقیقی و نظری، 713 کد، 34 مفهوم و 6 مقوله را نشان داد که منجر به ظهور مدل نهایی پژوهش، پیرامون مقولۀ محوری، بات عنوان «فرا محرک‌های سازمانی» شد. مدل مربوطه به علل، عوامل همبسته، عوامل میانجی، اقتضائات و نتایج مربوط به مقولۀ محوریِ پژوهش و بستر مطالعه اشاره دارد؛ که در رویکرد ظاهرشونده به «خانوادۀ 6.سـی‌ها» مصطلح است. در مجموع، این پژوهش، زوایای جدیدی از مفهوم «ظرفیت‌های مازاد سازمانی» را شناسایی کرده و با تبیین نظریۀ «فر‌محرک‌های سازمانی»، برخی شکاف‌های موجود در رابطه با مفهوم «ظرفیت‌های مازاد سازمانی» را برطرف کرده و پرده از بسیاری ابهاماتِ آن پرده بر‌می‌دارد.

کلیدواژه‌ها

  1. ساغروانی، سیما؛ مرتضوی، سعید؛ لگزیان، محمد؛ رحیم‌نیا، فریبرز. (1393). تحمیل نظریه به داده‌ها یا ظهور نظریه از داده‌ها: نظریه‌پردازی در علوم انسانی با روش‌شناسی نظریۀ داده‌بنیاد. پژوهشنامه مبانی تعلیم و تربیت، 4 (1)، 170-151.
  2. Bourgeois, L. J. (1981). On the measurement of organizational slack. Academy of Management Review, 6(1), 29-39.
  3. Cheng, J. L. C., & Kesner, I. F. (1997). Organizational slack and response to environmental shifts: The impact of resource allocation patterns. Journal of Management, 23(1), 1-18.
  4. Child, J. (1972). Organizational structure, environment and performance: the role of strategic choice. Sociology, 6(1), 1-22.
  5. Cohen, M. D., March, J. G., & Olsen, J. P. (1972). A garbage can model of organizational choice. Administrative Science Quarterly, 1-25.
  6. Cyert, R., & March, J. 1963. A behavioral theory of the firm. Englewood Cliffs, NJ: Prentice- Hall.
  7. Daft, R. L. (1983). Organization theory and design: West Pub. Co.
  8. Daniel, F., Lohrke, F. T., Fornaciari, C. J., & Turner, R. A. (2004). Slack resources and firm performance: a meta-analysis. Journal of Business Research, 57(6), 565-574.
  9. Dimick, D. E., & Murray, V. V. (1978). Correlates of substantive policy decisions in organizations: The case of human resource management. Academy of Management Journal, 21(4), 611-623.
  10. Glaser, B. G. (1978). Theoretical sensitivity: Advances in the methodology of grounded theory (Vol. 2): Sociology Press Mill Valley, CA.
  11. Glaser, B. G., & Hon. (2005). Staying open: the use of theoretical codes in GT The Grounded Theory Review, 5(1), 1-20.
  12. Glaser, B. G., & Holton, J. (2004). Remodeling grounded theory. Forum: Qualitative Social Research, 5(2), 1-17.
  13. Huang, Y. F., & Chen, C. J. (2010). The impact of technological diversity and organizational slack on innovation. Technovation, 30(7-8), 420-428.
  14. Huang, J. W., & Li, Y. H. (2012). Slack resources in team learning and project performance. Journal of Business Research, 65(3), 381-388.
  15. Leibenstein, H. (1976). Beyond economic man: A new foundation for microeconomics. Massachusetts: Harvard University Press Cambridge.
  16. Liu, A. (2010). Organizational Slack, International Expansion and Firm Profitability. Master thesis, Singapore Management University, Singapore.
  17. Locke, K. D. (2001). Grounded theory in management research: Sage Publications Limited.
  18. Mahoney, J. T. (2004). Economic foundations of strategy: Sage Publications.
  19. Mallidou, A. A., Cummings, G. G., Ginsburg, L. R., Chuang, Y. T., Kang, S., Norton, P. G., & Estabrooks, C. A. (2011). Staff, space, and time as dimensions of organizational slack: A psychometric assessment. Health Care Management Review, 36(3), 252-263.
  20. March, J. G., & Simon, H. A. (1958). Organizations. New York: Wiley.
  21. Moch, M. K., & Pondy, L. R. (1977). The structure of chaos: Organized anarchy as a response to ambiguity (Vol. 22, pp. 351-362): JSTOR.
  22. Mohr, L. B. (1969). Determinants of innovation in organizations. The American Political Science Review, 63(1), 111-126.
  23. Nohria, N., & Gulati, R. (1996). Is slack good or bad for innovation? Academy of Management Journal, 39(5), 1245-1264.
  24. Odell, H. R. (1972). Organizational slack as a measure of the discretionary allocation of resources by the Business Firm. PhD thesis, Indiana University.
  25. Preffer, J., & Salancik, G. (1978). The external control of organizations: A resource dependence perspective. New York: Harper & Row Publishers.
  26. Peng, M. W., Li, Y., Xie, E., & Su, Z. (2010). CEO duality, organizational slack, and firm performance in China. Asia Pacific Journal of Management, 27(4), 611-624.
  27. Richtner, A., & Åhlström, P. (2010). Organizational slack and knowledge creation in product development projects: The role of project deliverables. Creativity and Innovation Management, 19(4), 428-437
  28. Sharfman, M. P., Wolf, G., Chase, R. B., & Tansik, D. A. (1988). Antecedents of organizational slack. Academy of Management review, 13(4), 601-614.
  29. Tan, J., & Peng, M. W. (2003). Organizational slack and firm performance during economic transitions: Two studies from an emerging economy. Strategic Management Journal, 24(13), 1249-1263.
  30. Thompson, J. D. (1967). Organizations in actions. New York: McGraw Hill.
  31. Voss, G. B., Sirdeshmukh, D., & Voss, Z. G. (2008). The effects of slack sesources and environmental threat on product exploration and exploitation. Academy of Management Journal, 51(1), 147-164.
  32. Wan, W. P., & Yiu, D. W. (2009). From crisis to opportunity: environmental jolt, corporate acquisitions, and firm performance. Strategic Management Journal, 30(7), 791-801.
  33. Williamson, O. E. (1967). The economics of discretionary behavior: Managerial objectives in a theory of the firm: Markham Publishing Company Chicago, Illinois.
چشم انداز مدیریت دولتی
دوره 5، شماره 4 - شماره پیاپی 4
بهمن 1393
صفحه 31-48