نوع مقاله : پژوهشی ( با رویکردهای کمی)
نویسندگان
1 دانشجوی دکتری دانشگاه شهید بهشتی
2 دانشیار گروه مدیریت خط مشی گذاری و دولت، دانشگاه شهید بهشتی
3 استاد گروه مدیریت و خط مشی گذاری و دولت، دانشگاه شهید بهشتی
4 استاد گروه مدیریت خط مشی گذاری و دولت، دانشگاه شهید بهشتی
چکیده
هدف: هدف این مطالعه، ارائه مدلی جهت پیشبینی رفتارِ کارکنان سازمانها در موقعیتهایی است، که از یک سو میپندارند، آن موقعیت تهدیدی برای اختیار و کنترل شغلیشان است و از سوی دیگر در معرض ادراکات مختلفی از ادراکِ سرپرست خود در خصوص همان موقعیت قرار گرفتهاند.طراحی/روششناسی/رویکرد: در این پژوهش با به کارگیری طرح اکتشافی متوالی پس از گردآوری دادههای کیفی از طریق مطالعات کتابخانهای و مصاحبههای روایی و کدگذاری این دادهها از روش دادهبنیاد نظاممند، مدل کیفی مبنا به دست آمد و بانکهای دولتی و شبهدولتی ایران به عنوان زیستبوم منابعِ این پژوهش، برای بررسی میدانی و تحلیل کمی در نظر گرفته شد. سپس با به کارگیری روشهای تجربی و طراحی و اعتبارسنجی آزمایشات مربوطه و به کارگیری مدلهای آمیخته، فاز میدانی پژوهش در شبکه بانکی کشور اجرا شد.یافتههای پژوهش: نتایج این پژوهش، گرایش رفتاری برخاسته از ادراکات پیرو از طریق تاثیراتی که ادراک منفی پیرو از موقعیت و ادراک پیرو از ادراک رهبر روی اختیار و کنترل شغلی فرد میگذارد را نشان دادند. مدل آمیخته به دست آمده در این پژوهش با لحاظ حالات ادراکی مختلف و در نظر گرفتن اثر تصادفی میان افراد، اثر وضعیت و همچنین اثر موقعیت، قادر است، مختصات تمایل رفتاری کارکنان بانکهای دولتی و شبهدولتی کشور را در شرایط عدم حضور و یا حضور ادراکات مختلف از ادراک رهبر، در موقعیتهایی که فرد، آن را به مثابه تهدیدی برای اختیار و کنترل شغلیاش میپندارد پیشبینی نماید.محدودیتها و پیامدها: با توجه به نقش اساسی ساختار و فرهنگ سازمانی در نتایج آزمایشات، پیشنهاد میشود در مطالعات آینده، سازمانهایی با مختصات متفاوت ساختاری و فرهنگی نسبت به جامعه این پژوهش، مورد مطالعه قرار گیرند. همچنین با توجه به اینکه برش زمانی این مطالعه ماهیتی مقطعی دارد، پیشبینی میشود انجام مطالعات طولی بتواند دستاوردهای جدیدی را به همراه داشته باشد. نکته حائز اهمیت دیگر آن است که در این پژوهش امکان بررسی رویکرد منفعلانه افراد در مواجهه با موقعیتهای مختلف وجود نداشت، لذا پیشنهاد میشود در پژوهشهای آتی دلایل اتخاذ رویکردهای منفعلانه از منظر روانشناسی انفعال نیز مورد بررسی قرار گیرد.ارزش مقاله: این پژوهش از دو جهت حائز اهمیت است: از منظر بنیادی، نتایج این پژوهش در حوزه رفتار سازمانی میتواند چارچوبی برای مطالعات آتی در زمینه پیشبینی رفتار فراهم آورد و از منظر کاربردی نیز میتواند، رفتار کارکنان بانکهای دولتی و شبهدولتی ایران را پیشبینی نموده و راهنمایی برای مدیران این سازمانها جهت انجام مداخلات اقتضایی اثربخش به منظور دستیابی به رفتار مطلوب باشد.
کلیدواژهها
عنوان مقاله [English]
Designing and Explaining Predictive Model of Behavior Based on Leader-Follower Perceptual Interactions When Authority and Job Control are being threatened
نویسندگان [English]
1 Shahid Beheshti University - Student
2 Scientific Board Member of Shahid Beheshti University
3 Scientific Board Member of Shahid Beheshti University
4 Scientific Board Member of Shahid Beheshti University
چکیده [English]
Purpose: The purpose of this study is to predict the behavior of employees of public and private banks of Iran in the case they think their authority and job control are threatened while having different perceptions of their supervisor's perceptions in a similar situation.
Design / Methodology / Approach: Applying sequential exploratory method, qualitative data collected through library research and narrative plus expert interviews. In the next step, gathered data was coded and qualitative model of research designed through qualitative analysis. Then, by designing and validating the experiments and applying mixed models, the research was carried out in the banking network of the country.
Findings: The results of this study indicate the effects follower positive perception of position and perception of leader perception have on his job control and authority. The mixed model obtained in this study is able to predict the behavioral tendency of employees in both state and private banks considering presence and absence of different perceptual states, random effects between individuals, status effect as well as position effects while follower believes leader's perception of situations might threaten his / her job control and authority.
Limitations and Consequences: Considering the fundamental role of organizational structure and culture in the results of experiments, it is suggested that in future studies, organizations with different structural and cultural peculiarities to be studied. Also, given that the time slice of this study is of a cross-sectional nature, it is anticipated that longitudinal studies bring new results. It is also important to note that this study did not examine the passive approach of individuals in the face of different situations, so it is suggested that future research also consider the reasons for adopting passive approaches from the perspective of passive psychology.
Article Value: This research is important from two aspects: from a fundamental point of view, the results of this research in the field of organizational behavior can provide a framework for future studies and from an applied perspective it can also help to predict employee behavior and awareness, while increasing leaders' ability to achieve desirable behavior from followers by means of contingent interventions.
کلیدواژهها [English]