چشم انداز مدیریت دولتی
تحلیلی بر سازوکار نظارت و تعادل در روابط بین نهادهای حاکمیتی نظام جمهوری اسلامی ایران
نوع مقاله : پژوهشی ( با رویکردهای کمی)
نویسندگان
1 * استاد، دانشگاه علامه طباطبایی.
2 ** استاد، دانشگاه علامه طباطبایی.
3 *** دکتری مدیریت دولتی، دانشگاه ولی عصر (عج)، رفسنجان (نویسنده مسئول).
چکیده
هدف اصلی این پژوهش شناخت سازوکار نظارت و تعادل در میان نهادهای حاکمیتی در نظام جمهوری اسلامی ایران است. در این راستا، ابتدا به شناسایی و تعریف نهادهای حاکمیتی پرداخته شده است و این مفهوم اولیه با بهره‌گیری از روش گروه کانونی و نظر خبرگان، جرح و تعدیل شده و تعریفی که مورد اِجماع خبرگان بود، بهدست آمد. بر پایه این تعریف، نهادهایی که در قانون اساسی بدان‌ها اشاره شده تصریح و سازوکار نظارت و تعادل در اصول قانون اساسی با استفاده از روش تحلیل‌محتوا مشخص شده است. در پایان پژوهش الگوی حاصل از تحلیل محتوا که به تأیید خبرگان رسیده است، ترسیم شد.
کلیدواژه‌ها
- اخوان کاظمی، بهرام (1383). نظارت بیرونی در نظام‌های سیاسی. فصل‌نامه حکومت اسلامی،33، 140-110.
- امام خمینی (ره) ،(1386). صحیفه نور. تهران: سازمان مدارک فرهنگی انقلاب اسلامی.
- انصاری، محمد اسماعیل، شیروانی، علیرضا و دوالی محمد مهدی (1389). کاربرد مدیریت دانش سازمانی در کنترل و نظارت. فصل‌نامه دانش ارزیابی، 4، 53.
- ایروانی، محمد جواد (1381). درآمدی بر نظریه نهادی. تهران: نشر سیاست.
- بشیریه، حسین (1382). درس‌های دموکراسی، چاپ اول. تهران: نشر مؤسسه نگاه معاصر.
- پورحسین، مهدی (1383). مهار قدرت سیاسی در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران. حکومت اسلامی، 33. 175-141
- جمعی از نویسندگان (1377). درآمدی بر حقوق اساسی، چاپ اول. تهران: انتشارات سمت.
- جوان آراسته، حسین (1380). مبانی حاکمیت در قانون اساسی. فصل‌نامه حکومت اسلامی، 21، 112- 69.
- دانایی‌فرد، حسن (1387). چالش‌های مدیریت دولتی در ایران، چاپ اول. تهران: سمت.
- راسخ، محمد (1390). نظارت و تعادل در نظام حقوق اساسی، چاپ دوم. تهران: دراک.
- رضایی، مرتضی (1391). حل اختلاف و تنظیم روابط قوای سه‌گانه در نظام حقوقی جمهوری اسلامی ایران، (پایان‌نامه کارشناسی ارشد). دانشگاه شهید بهشتی، ایران.
- زارعی، محمد حسین (1383). حکمرانی خوب، حاکمیت و حکومت در ایران. فصل‌نامه تحقیقات حقوقی، 4، 155-202.
- ساروخانی، باقر (1370). دایرة المعارف علوم اجتماعی، چاپ اول. تهران: کیهان.
- شعبانی، قاسم (1374). حقوق اساسی و ساختار حکومت، چاپ چهارم. تهران: اطلاعات
- طباطبائی مؤتمنی، منوچهر (1380). حقوق اساسی، چاپ اول. تهران: نشر میزان.
- غمامی، سید محمد مهدی (1386). تفکیک قوا؛ مفهوم و شیوه‌های اجرایی. فصل‌نامه حقوقی گواه، 10، 104-97.
- فاضلی، خادم‌حسین (1386). نظام سیاسی افغانستان و تعامل قوای سه‌گانه، فصل‌نامه معرفت، 115، 153.
- فرشادگهر، ناصر (1389). حکمرانی مناسب در توسعه منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا، چاپ اول، تهران: دانشکده علوم اقتصادی.
- قاضی شریعت پناهی، ابوالفضل (1380). حقوق اساسی و نهادهای سیاسی، چاپ هشتم. جلد اول، تهران: انتشارات دانشگاه تهران،
- قریشی، فردین (1389). بحران ناهماهنگی پایدار قوای سه‌گانه حاکمیت (مطالعه‌ی موردی ایران). فصل‌نامه سیاست، 40، 297-316
- مدنی، سیدجلالالدین (1374). حقوق اساسی در جمهوری اسلامی ایران، چاپ سوم. تهران: انتشارات سروش.
- مدنی، سیدجلالالدین (1369). حقوق اساسی در جمهوری اسلامی ایران، چاپ اول. تهران: انتشارات سروش.
- منتسکیو، شارل دو (1370). روح القوانین. (ترجمه علی اکبر مهتدی)، تهران: انتشارات امیرکبیر
- منصورنژاد، محمد (1378). تفکیک قوا، ولایت مطلقه فقیه و استقلال قوا، فصل‌نامه حکومت اسلامی، 11، 63-40.
- موسوی، سید فضل‌الله (1393). تعدد دستگاه‌های نظارتی؛ فرصت یا تهدید (گزارش پژوهشی)، مرکز مطالعات و پژوهش‌های سلامت اداری و مبارزه با فساد سازمان بازرسی کل کشور، 60
- میرمحمدی، سید محمد (1392). مفاهیم کلیدی نظام اداری، چاپ اول. تهران: انتشارات نگاه دانش.
- میرمحمدی، سید محمد (1383). الگوی نظارت و کنترل در نظام اداری جمهوری اسلامی ایران، چاپ اول. تهران: سمت.
- وینسنت، اندرو (1387). نظریه‌های دولت (ترجمه حسین بشیریه). تهران: نشر نی
- هاشمی، سید محمد (1378). نظارت شورای نگهبان، از کتاب نظارت استصوابی، مجموعه مقالات (چاپ اول). تهران: نشر افکار.
- هاشمی، سید محمد (1392). حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران، چاپ بیست و چهارم. تهران: نشر میزان.
- هانتینگتون، ساموئل (1371). سازمان سیاسی در جوامع دستخوش دگرگونی (ترجمه محسن ثلاثی). تهران: علم.
- Blondel, J. (1995). "Comparative Government'' Loughborough: Harvester Wheatsheaf.
- Feld, A. L. (1986). Special Issue: Congress' Role and Responsibility in the Federal Balance of Power: Separation of Political Power: Boundaries or Balance? Georgia: Georgia Law Review Association.
- Kobylarz Thaddeus (n.d.). Separation of Power.s Retrieved from http://www. lawiki. org/lawwiki/Separation_of_powers.
- Loughlin, M. (2000). Sword & Scales: An examination of the relationship between Law & Politics. Oxford: Hart Publishing.
- Loughlin, M. (2003). The Idea of Public Law. Oxford: Oxford University Press.
- Weingast, B. R. (2009). The Political Institutions of Representative Government: Legislatures. Journal of Institutional and Theoretical Economics, 145(4), 693-703.
)