بررسی تأثیر فرهنگ سازمانی بر رضایت شغلی و تعهد سازمانی

نوع مقاله : پژوهشی ( با رویکردهای کمی)

نویسندگان

1 دانشگاه شهید بهشتی.

2 دانشگاه آزاد اسلامی واحد سمنان.

چکیده

چکیده     در شرایط محیطی درحال تغییر و به­شدت رقابتی امروز، سازمان­ها به­منظور حفظ بقای خود باید بیش از پیش توجه خود را بر کارایی و اثربخشی متمرکز سازند. بر اساس پژوهش­های پیشین، «فرهنگ سازمانی» یکی از عوامل تأثیرگذار بر کارایی و اثربخشی سازمان­ها است. اهمیت این موضوع تا جایی است که فرهنگ سازمانیِ قوی و متمایز، یکی از عوامل کلیدی موفقیت سازمان­ها به­شمار می­رود. فرهنگ سازمانی، قوی­ترین نیروی داخلی است که یک سازمان را تحت­تأثیر قرار می­دهد و تأثیر زیادی بر متغیرهای سازمانی از جمله: تعهد سازمانی و رضایت شغلی دارد.  هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر فرهنگ سازمانی بر رضایت شغلی و تعهد سازمانی کارکنان در «بانک ملت» است. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه مدیران و کارکنان «بانک ملت» در سطح شهرستان تهران است. با توجه به فرمول کوکران در تعیین حجم جوامع آماری محدود تعداد نمونه آماری، 278 نفر تعیین و اقدام به جمع­آوری آراء این افراد شده است. داده­های لازم به­وسیله پرسشنامه جمع­آوری و با استفاده از مدلسازی معادلات ساختاری در نرم­افزار لیزرل تجزیه­و­تحلیل شد. نتایج، تمام فرضیه­ها به جز «انطباق­پذیری بر تعهد سازمانی» را تأیید کرد؛ همچنین با توجه به نتایج، «رسالت بر تعهد سازمانی»، بیش­ترین تأثیر و «درگیر‌شدن در کار»، کمترین تأثیر را بر رضایت شغلی داشته است.

کلیدواژه‌ها

  1. الوانی، مهدی؛ دانایی‌فرد، حسن (1390). گفتارهایی در فلسفه تئوری های سازمان دولتی. تهران: انتشارات اشراقی.
  2. آراسته، حمیدرضا؛ سلیمی، مهتاب (1392). ارائه مدلی برای تبیین روابط میان فرهنگ سازمانی، رضایت شغلی و اثر بخشی رهبری در دانشکده‌های پرستاری دانشگاه آزاد اسلامی. فصلنامه مدیریت پرستاری، 2 (2)، 19-29 .
  3. توسلی، نجمه (1378). بررسی رابطه فرهنگ و تعهد سازمانی در دانشگاه فردوسی مشهد. (پایان نامه کارشناسی ارشد مدیریت دولتی). دانشگاه فردوسی مشهد.
  4. جمشیدنیا، علی (1378). بررسی فرهنگ سازمانی و رابطه آن با تعهد کارکنان در سازمان شهرداری اصفهان. (پایان نامه کارشناسی ارشد). دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان.
  5. حضرتی ویری، اصغر، عباس‌پور، عباس؛ اکبری محله کلائی، محمد (1392). تعهد سازمانی، یادگیری سازمانی و میزان تحصیلات. فصلنامه چشم انداز مدیریت دولتی، 4 (13)، 159-171.
  6. خرازی، سید کمال؛ میرکمالی، سید محمد؛ ترکی، علی (1392). رهبری خدمتگزار سازمان و رضایت شغلی کارکنان. فصلنامه چشم انداز مدیریت دولتی، 4 (14)، 87-116.
  7. رابینز، استیفن. و جاج، تیموتی (1391). مبانی رفتار سازمانی. ترجمه‌ی علی پارساییان و سید محمد اعرابی، تهران: انتشارات دفتر پژوهش‌های فرهنگی.
  8. زمینی، سهیلا؛ حسینی نسب، داود (1388). بررسی رابطه فرهنگ سازمانی با رضایت شغلی (در میان اعضای هیات علمی و کارکنان دانشگاه تبریز). نشریه مدیریت فرهنگ سازمانی، 20، 121-138.
  9. ساروقی، احمد (1375). تعهد سازمانی و رابطه آن با تمایل به ترک خدمت. فصلنامه فرآیند مدیریت، 10 (4)، 65-73.
  10. ساعتچی، محمود (1390). روان‌شناسی کار (کاربرد روانشناسی در کار، سازمان و مدیریت). تهران: انتشارات ویرایش.
  11. سرداری، احمد (1383). بررسی رابطه فرهنگ سازمانی بر رضایت شغلی در مراکز علمی - پژوهشی وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در شهر تهران. مجله دانشور رفتار، 11، 45-54.
  12. سیدنقوی، میرعلی؛ رفعتی آلاشتی، کبری (1391). رابطه تعهد سازمانی با رفتار شهروندی سازمانی و نقش فرهنگ سازمانی در تعدیل این رابطه (مطالعه موردی شرکت نفت و گاز پارس). فصلنامه مدیریت منابع انسانی در صنعت نفت، 3 (11)، 9- 24.
  13. شفیع آبادی، عبدالله (1389). راهنمای تحصیلی و شغلی. تهران: انتشارات دانشگاه پیام نور.
  14. طوسی، محمد علی (1389). فرهنگ سازمانی. تهران: انتشارات مرکز آموزش مدیریت دولتی.
  15. عباس آبادی، رضا (1389). رضایت شغلی. تهران: انتشارات مهراوه عصر.
  16. فرهنگی، علی‌اکبر (1390). روش پژوهش در علوم انسانی با نگرشی بر پایان نامه نویسی. تهران: انتشارات پویش.
  17. گریفین، ریکی و مورهد، گرگوری (1389). رفتار سازمانی. ترجمه‌ سید مهدی الوانی و غلامرضا معمارزاده. تهران: انتشارات مروارید.
  18. منوریان، عباس و همکاران. (1389). فرهنگ سازمانی با تکیه بر مدل دنیسون. انتشارات دانشگاه شیراز.
  19. منوریان، عباس. و بختایی، امیر (1386). شناخت فرهنگ سازمانی بر اساس مدل دنیسون (مورد مطالعه: سازمان مدیریت صنعتی). چهارمین کنفرانس بین المللی مدیریت.
  20. Buchel, B. and Denison, D. (2003). Knowledge Density and Success of New Product Development Teams. International Institute for Management Development, Lausanne.
  21. Cohen, A., and Shamai, O. (2010). The relationship between individual values, psychological well-being, and organizational commitment among Israeli police officers. Policing. An International Journal of Police Strategies & Management, 33 (1), 50-59.
  22. Davenport, T. (1993). Process Innovation: Reengineering Work through Information Technology. Harvard Business School Press, Boston, MA.
  23. Denison, D. and Neale, W. (2000). Denison organizational culture survey: Facilitator guide. Published by Denison Consulting, LLC, Ann Arbor, MI: Aviat.
  24. Denison, D. R. (1996). Corporate culture and organizational effectiveness. Ann Arbor; MI: Aviat.
  25. Denison, D., Cho, H.J. and Young, J. (2000). Diagnosing Organizational Culture: a model and method. Working paper, International for management development.
  26. Gillespie M, A. and et.al (2008). Organizational Culture and Customer Satisfaction. Denison Consulting, Ann Arbor, MI 48104.
  27. Greenberg, J., & BARON, E. (2000). BEHAVIOR IN ORGANIZATIONS. PRENTIC-HALL, INC, 6th Ed.
  28. Hamel, G., and Prahalad. C. K. (1994). Competing for the Future. Harvard Business School Press, Boston, MA.
  29. Hauline, A., & Bloode, F. (1999). The Myths of Employee satisfaction. Healthcare Executive.
  30. Hoque, N., Aktaruzzaman, M., and Mowla, M. (2013). Organisational culture: features and framework from Islamic perspective. Humanomics,29 (3), 202 - 219
  31. Linz, S.J. (2003). Job Satisfaction among Russian Workers. International journal of manpower, 24 (6), 626-652.
  32. Luthans, F. (2008). Organizational behavior. Boston: McGraw Hill.
  33. Meyer, J.P., and Allen, N.J. (1990). The measurement and antecedents of affective, continuance and normative commitment to the organization. Journal of Occupational Psychology, 63, 1-18.
  34. Meyer, J.P., and Herscovitch, L. (2001). Commitment in the workplace toward a general model. Human. Resource Management Review, 11, 299-326.
  35. MOWDAY, R.T. (1998). Reflections on the study and relevance of organizational commitment. Human resource management review, 8 (4), 121-132.
  36. Porter, L. W., and et.al (1974). Organizational commitment, job satisfaction and turnover among psychiatric technicians. Journal of Applied Psychology, 59 (5), 603-609.
  37. Saifi, S.A. (2015). Positioning organisational culture in knowledge management research. Journal of Knowledge Management,19 (2), pp.164 - 189
  38. STEERS, R.M., & PORTER, L.W. (1991). Motivation and work behavior. MCGRAW-HILL, INC, 5th Ed.
  39. Suppiah, V., and Sandhu, M.S (2011). Organisational culture's influence on tacit knowledgesharing behavior. Journal of Knowledge Management,15 (3), 462 - 477
  40. Taylor, J.F., and Carroll, J. (2010). Corporate Culture Narratives as the Performance of Organisational Meaning. Qualitative Research Journal, 10 (1), 3-28.
  41. Yilmaz, C., and Ergan, E. (2008). Organizational culture and firm effectiveness: An examination of relative effects of culture traits and the balanced culture hypothesis in an emerging economy. Journal of World Business, 2 (12), 290-306.