بررسی و تحلیل مدل اندازه‌گیری و تعیین سطح مفهوم کیفیت زندگی کاری

نوع مقاله : پژوهشی ( با رویکردهای کمی)

نویسندگان

1 * دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران.

2 ** استادیار، دانشگاه تهران (نویسنده مسئول).

3 *** استادیار، دانشگاه تهران

چکیده

 چکیده     هدف پژوهش حاضر بررسی مفهوم کیفیت زندگی کاری و تعیین سطح آن در میان نیروی انسانی شاغل در مراکز خدمات اطلاعاتی و دانشی و درنهایت تبیین مدل اندازه‌گیری آن است. تحلیل مفهوم کیفیت زندگی کاری عملاً به ساخت یک ابزار برای سنجش این مفهوم منجر شد. این پژوهش، کاربردی و از نوع پیمایشی ـ توصیفی است. جامعه آماری در بخش کیفی، مدیران و کارشناسان ارشد کتابخانه‌های دانشکده‌ای «دانشگاه تهران» و در بخش کمّی، نیروی انسانی این کتابخانه‌ها هستند. گردآوری داده‌ها در بخش کیفی از طریق مصاحبه و در بخش کمّی با استفاده از پرسشنامه پژوهشگرساخته صورت گرفت. یافته­های حاصل از تحلیل عاملی تأییدی، 9 عامل دریافت کافی و منصفانه، محیط کار ایمن و بهداشتی، فرصت رشد و امنیت مداوم، قانون‌گرایی در سازمان، وابستگی اجتماعی زندگی کاری، فضای کلی زندگی، یکپارچگی و انسجام اجتماعی، توسعه قابلیت‌های انسانی و سرپرست شایسته را تأیید کرد.

کلیدواژه‌ها

  1. . اسدی، اصغر (1379). ساختار سازمانی کتابخانه‌های دانشگاهی. مرکز اطلاعات و مدارک علمی ایران، 15(3)، 74-90.
  2. اسلامی، سمیرا؛ نوروزی چاکلی، عبدالرضا و زارعی، هاجر (1391). بررسی دیدگاه مدیران کتابخانه‌های عمومی استان مازندران در خصوص کیفیت زندگی کاری خود و نقش آن در عملکرد آن-ها. دانش‌شناسی (علوم کتابداری و اطلاع‌رسانی و فناوری اطلاعات)، 5 (16)، 1-17.
  3. بزاز جزایری، سیداحمد؛ پرداختچی، محمدحسن (1386). تدوین مدل ارزیابی کیفیت زندگی کاری کارکنان در سازمان‌ها. فصلنامه علوم مدیریت ایران، 2(5)، 123-151.
  4. جلیل‌پور، پیمان؛ اکبری شایه، یحیی؛ پیروزفر، معصومه (1392). رابطه کیفیت زندگی کاری و دلبستگی شغلی در بین کتابداران کتابخانه‌های دانشگاه‌های شهید چمران و دانشگاه جندی شاپور اهواز. پژوهش‌نامه کتابداری و اطلاع‌رسانی دانشگاه فردوسی مشهد، 3(1)، 51-65.
  5. حجازی، یوسف؛ بازرگان، عباس؛ اسحاق، فاخته (1388). راهنمای گام‌به‌گام ارزیابی درونی کیفیت در نظام دانشگاهی. تهران: نشر روان.
  6. داوری، علی و رضازاده، آرش (1392). مدل‌سازی معادلات ساختاری با نرم‌افزار PLS. تهران: انتشارات جهاد دانشگاهی.
  7. رسولی، بهروز (1391). بررسی ارتباط میان مؤلفه‌های کیفیت زندگی کاری با میزان رضایت شغلی و استرس شغلی در کتابداران کتابخانه‌های عمومی شهر تهران: مطالعه مقایسه‌ای. پایان‌نامه کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاع‌رسانی، دانشکده کتابداری و اطلاع‌رسانی، دانشگاه تهران.
  8. علی‌احمدی، علیرضا؛ نهائی، وحید (1386). توصیف جامع از روش‌های تحقیق (پارادایم‌ها، استراتژی‌ها، طرح‌ها و رویکردهای کمی، کیفی و ترکیبی). تهران: تولید دانش.
  9. نارنجی ثانی، فاطمه (1386). بررسی رابطه بین کیفیت زندگی کاری و رضایت شغلی اعضای هیئت‌علمی دانشگاه تهران و دانشگاه صنعتی شریف. پایان‌نامه کارشناسی ارشد مدیریت آموزشی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه تهران.
  10. Abdul, A., Rafidah, & et al. (2011). Quality of work life of librarians in government academic libraries in the Klang Valley, Malaysia. The International Information & Library Review, 43 (3), 149-158.
  11. Adhikari, D., Raj, & et al. (2012). Decent work and work life quality in Nepal: an observation. Employee Relations, 4(1), 61-79.
  12. Baitul Islam, Mohammad (2012). Factors Affecting Quality of Work Life: An Analysis on Employees of Private Limited Companies in Bangladesh. Global Journal of Management and Business Research, 18(1), 23-31.
  13. Belcher, J. (1987). Productivity Plus.USA: Gulf publishing company.
  14. Cassio W. (1998). Managing Human Resource Productivity Quality of work life profits. USA: MC Grew Hill.
  15. Daud, Normala (2010). Investigating the Relationship between Quality of Work Life and Organizational Commitment amongst Employees in Malaysian Firms. International Journal of Business and Management, 5(10), 75-82.
  16. Elias, M. S., & Saha, N. K. (2005). Environmental Pollution and Quality of Working Lifein Tobacco Industries. Journal of Life Earth Science, 1(1), 21-24.
  17. Jacobsen, Stine, & et al. (2013). Quality in Modern Nordic Working Life Investigating Three Related Research Perspectives and Their Possible Cross-Fertilization. Nordic journal of working life studies, 3(3), 47-80.
  18. Jayakumar, A., & Kalaiselvi, K. (2012). Quality of Work Life -An Overview. International Journal of Marketing Financial Services & Management Research, 1(10), 140-151.
  19. Kapelman, R., Prottas, D., Thompson, C., Jahn, E. A. (1987). Multilevel Examination of work life. USA: Journal of managerial, 18, 232-242.
  20. Koonmee, K. (2010). Ethics institutionalization, quality of work life, and employee job-related outcomes: A survey of human resource managers in Thailand. Journal of Business Research, 63, 20-26.
  21. Layer, John, K.,. & Karwowski, W. (2009). The effect of cognitive demands and perceived quality of work life on human performance in manufacturing environments. International Journal of Industrial Ergonomics, 39(2), 413-421.
  22. Lewis, D., Brazil, K., Krueger, P., Lohfeld, L., & Tjam, E. (2001). Extrinsic and intrinsic determinants of quality of work life. Canada: Leadership in Health Services, 14 (2), 9-15.
  23. Mariyappan, M. S. R., & Sharmila, A. (2013). The Relationship between QWL and Demographic Characteristics of Management Faculties of Self-Financing Institutions in Tamil Nadu. Advances In Management, 6(9), 32-36.
  24. Martel, J. P. & Dupuis, G. (2006). Quality of Work Life: Theoretical and Methodological Problems, and Presentation of a New Model and Measuring Instrument. Social Indicators Research, 77 (2), 333-368.
  25. Moorhed, G., & Ricky, G. (1998). “Organizational behavior”. Hongton, Mifflin Company.
  26. Mosavi, F., & Ghasemi, A. A. (2014). Relationship between Organizational Strategies and Quality of Work Life of the Manufacturing Industry in Kermanshah. MAGNT Research Report, 2(5), 547-552.
  27. Namita, k., & Walia, K. (2014). Quality of Work Life of Employees in an Organization. International Journal of Research, 1(7), 409-419.
  28. Pavithra, S., & Barani, G. (2012). A Study On Quality Of Work Life Of Lawyers In Coimbatore District. Indian Streams Research Journal, 2(8), 1-8.
  29. Reddy, M., Lokanadha, Reddy, Mohan, & Pradesh, A. (2010). Quality of work life of employees: emerging dimensions. ASIAN JOURNAL OF MANAGEMENT RESEARCH, 827-839.
  30. Reena, K. K. (2009). Quality of Work Life and Occupational Stress among the Library Profesional in Kerala. Unpublished Doctoral Dissertation in Library and Information Science, University of Calicut.
  31. Rethinam, G. & Ismail, M. (2008). Constructs of quality of work life: A perspective of in formation and technology professionals. European Journal of Social Sciences, 7, 58-70.
  32. Ringle, C., Sarstedt, M., & Straub, D. (2012). A critical at the use of PLS-SEM in MIS quarterly. MIS Quarterly(MISQ), 36(1).
  33. Royuela, Vicente, & et al. (2008). Quality in work and productivit. Intangible Assets and Regional Economic Gro, 2(5), 2-30.
  34. Shahbazi, Behzad & et al. (2011). A Survey of relationship between the quality of work life and performance of Department Chairpersons of Esfahan University and Esfahan Medical Science University. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 30, 1555-1560.
  35. Singh, Tripti, & Srivastav, Sumit Kumar (2012). QWL and Organisation Efficiency: A Pproposed Framework. Journal of Strategic Human Resource Management, 1(1), 1- 13.
  36. Sirgy, M. J., & et al. (2001). A New Measure of Quality of work life Based on need satisfaction and spill over theories. Social Indicators Research, 55(3), 241-302.
  37. Szilagyi, A. (1987) Wallace M. Behaviour and Performance. Scott: forceman company.
  38. Taher, Abu (2013). Variations of quality of work life of academic professionals in Bangladesh A discriminant analysis. European Journal of Training and Development, 37(6), 580-595.
  39. Van der Berg, Y., & Martins, N. (2013). The relationship between organisational trust The relationship between organisational trust. South Africa: SA Journal of Human Resource Management, 11(1), 1-13.
  40. Xhakollari, L. (2013). Quality of Work Life of Mental Health Professionals in Albania. Mediterranean Journal of Social Sciences, 4(1), 529-534.
  41. Walton, R. (1973). Quality of work life. What is it? USA: Sloan management Review Journal Fall; 11-21.