چشم انداز مدیریت دولتی

مطالعه عوامل اثرگذار بر رفاه ذهنی کارکنان

نوع مقاله : پژوهشی ( با رویکردهای کمی)

نویسندگان

1 کارشناس ارشد، دانشگاه شهید بهشتی (نویسنده مسئول).

2 ** دانشیار، دانشگاه شهید بهشتی.

چکیده

این پژوهش با هدف بررسی عوامل اثرگذار بر رفاه ذهنی کارکنان بخش عمومی انجام شده است. نیروی انسانی یک سازمان، منبع کلیدی برای کسب مزیت رقابتی پایدار و یکی از عوامل اصلی موفقیت در سازمان‌ها به‌حساب می‌آید؛ ازاین‌رو مدیریت اثربخش منابع انسانی به یکی از مهم‌ترین مسائل پیش روی سازمان‌ها برای نیل به اهداف سازمانی تبدیل شده است. ازآنجای‌که انجام کار در قالب شغل، شکل می‌گیرد، لازم است ویژگی‌هایی که شغل در ارتباط با خصوصیات شاغل، سنجیده و ملحوظ شود. باید شغل و مراحل انجام آن را به‌خوبی شناخت و به تجزیه‌وتحلیل شغل توجه کرد؛ در گام بعدی شغل را طراحی کرد و افراد متناسب با هر شغل را در جایگاه شغلی لازم به‌کار گمارد. در این راستا متغیر رفاه ذهنی کارکنان به‌عنوان متغیر وابسته و فعالیت‌های مدیریت منابع انسانی و طراحی شغل به‌عنوان متغیرهای مستقل و عوامل اثرگذار بر رفاه ذهنی کارکنان انتخاب شده‌اند. جامعه آماری این پژوهش کارکنان بخش آزمایشگاه مرکزی «بیمارستان امام خمینی» به تعداد 200 نفر هستند که پرسشنامه استاندارد پژوهش در میان 133 نفر از اعضای این جامعه به روش نمونه‌گیری ساده و در‌دسترس توزیع و جمع­آوری شد. نتایج حلیل داده­ها حاکی از این است که طراحی شغل و فعالیت‌های مدیریت منابع انسانی بر رفاه ذهنی کارکنان تأثیر زیادی می­گذارد؛ همچنین نتایج نشان دادند که تأثیر طراحی شغل به میزان زیادی بیشتر از تأثیر فعالیت‌های مدیریت منابع انسانی است.

کلیدواژه‌ها

  1. ابراهیم‌پور، حبیب؛ خلیلی، حسن؛ حبیبیان، سجاد؛ سعادتمند، محمد (1390). بررسی رابطه بین ویژگی‌های شغلی و رفتار شهروندی سازمانی در مرکز آموزش صداوسیما (با تأکید بر مدل هاکمن و اولدهام). پژوهش‌نامه مدیریت تحول، (5).
  2. امیرخانی، طیبه؛ سپهوند، رضا؛ عارف نژاد، محسن (1393). وظایف مدیریت منابع انسانی و عملکرد سازمان: با بررسی نقش سرمایه‌های اجتماعی و روان‌شناختی. فصلنامه علوم مدیریت ایران، (34)، 124-105.
  3. برادران، مراد؛ حسین پور، نسرین (1391). رابطه سرمایه اجتماعی با رفاه ذهنی کارکنان وزارت رفاه و تامین اجتماعی. فصلنامه پژوهشی رفاه اجتماعی، (49).
  4. پورامین‌زاد، سعیده؛ هاشمی، سیدحامد (1390). چالش‌های فراروی توسعه منابع انسانی و راهکاری برای رفع آن. ماهنامه اجتماعی، اقتصادی، علمی و فرهنگی کار و جامعه، (136).
  5. چهاردولی، سمیه؛ معتمدزاده، مجید؛ حمیدی، یداله؛ گل‌محمدی، رستم؛ سلطانیان، علیرضا (1393). بررسی ارتباط طراحی شغل، عملکرد و رضایت شغلی در کارکنان بانک ملت. فصلنامه بهداشت و ایمنی کار، 4(3).
  6. خنیفر، حسین؛ امامی، مصطفی؛ پور‌ابراهیم، سهراب (1389). بررسی و سنجش تناسب شغلی کارکنان و ارائه راهکارهایی جهت بهبود آن. فصلنامه مدیریت و منابع انسانی در صنعت نفت، (11).
  7. داوری، علی. رضازاده، آرش (1392). مدل‌سازی معادلات ساختاری با نرم افزار PLS. انتشارات جهاد دانشگاهی واحد تهران.
  8. دعایی، حبیب اله؛ رضایی راد، مصطفی (1390). طراحی و تبیین تأثیرگذاری وظایف مدیریت منابع انسانی بر بازارگرایی عملکرد سازمانی. مجله پژوهش‌های مدیریت عمومی، (14)، 106- 85.
  9. سیدنقوی، میرعلی (1391). انعطاف‌پذیری منابع انسانی و عملکرد سازمان در صنعت بیمه. فصلنامه علمی پژوهشی مطالعات مدیریت (بهبود و تحول)، (76)، 153- 129.
  10. سیدی، امیر؛ و سرلاب، زهرا (1393). طراحی شغل بانوان، عاملی مؤثر بر بهره‌وری سازمان‌ها. مجله فروغ تدبیر، (20).
  11. عباس‌پور، عباس (1381). مقایسه کارکردهای منابع انسانی دانشگاه با کارکردهای مدیریت راهبردی منابع انسانی. مجله دانش مدیریت، (5)، 106- 85.
  12. عریضی سامانی، سید حمیدرضا؛ و صباحی، پرویز (1388). رابطه طراحی شغل با تعهد و عملکرد سازمانی با توجه به نقش تعدیلی انگیزش پیشرفت. مجله روانشناسی، 13(50).
  13. علی‌پور درویشی، زهرا؛ سردار دونیقی، سهیلا؛ لطفی دهخوارقانی، لیلا (1390). بررسی نقش میانجی سرمایه‌ فکری بر ارتباط میان وظایف مدیریت منابع انسانی و عملکرد سازمانی. فصلنامه پژوهش‌های مدیریت منابع انسانی دانشگاه جامع امام حسین (ع)، (2)، 111- 131.
  14. نصیری پور، امیر اشکان؛ طبیبی، سید جمال‌الدین؛ حبیبی، منصوره (1391). رابطه ارائه تسهیلات رفاهی با مسئولیت‌پذیری کارکنان در مراکز بهداشتی و درمانی شهرستان نور. مجله سلامت و بهداشت، 3(3)، 37-28.
  15. Chuang, C., Chen,S., & Chuang, W. (2013). Human resource management practices and organizational social capital: The role of industrial characteristics. Journal of Business Research, 66, 678–687.
  16. Cotton, P., & Hart, P. (2003). Occupational Well-Being and Performance: A Review Of Organizational Health Research. Insight SRC Pty Ltd and The University of Melbourne, Australia, 38(2), 118-127.
  17. Holman, D. (2002). Employee Wellbeing in Call centers. Journal of Human Resource Management, 12(4), 35-50.
  18. MoeedAbid, A., Sarwar, A., Imran, K., Jabbar, A., & Hannan, A. (2013). Effect of Job Design on Employee Satisfaction (A Study of Fertilizer Companies Listed in Lahore Stock Exchange). European Journal of Business and Management, 19(5), 1-7.
  19. Morgeson, F., & Humphrey, S. (2006). The Work Design Questionnaire (WDQ): Developing and Validating a Comprehensive Measure for Assessing Job Design and the Nature of Work. Journal of Applied Psychology, 91(6), 1321–1339.
  20. Uysal, G., & Koca, G. (2009). HR and firm performance at companies in Turkey: Correlative analysis. Journal of Modern Accounting and Auditing, 5(1), 45-48.
  21. Yang, C., & Lin, C. (2009). Does intellectual capital mediate the relationship between HRM and organizational performance? Perspective of a healthcare industry inTaiwan. The International Journal of Human Resource Management, 20(9), 1965 -1984.
  22. Zheng, X., Zhu, W., Zhao, H.,& Zhang, C. (2015). Employee well-being in organizations: Theoretical model, scale development, and cross-cultural validation. Journal of Organizational Behavior, 36, 621-644.
چشم انداز مدیریت دولتی
دوره 7، شماره 3 - شماره پیاپی 3
1395
صفحه 85-103