سنجش میزان آمادگى اجرای مدیریت دانش با توجه به عوامل کلیدى موفقیت

نوع مقاله : پژوهشی ( با رویکردهای کمی)

نویسندگان

1 استادیار، دانشگاه شهید بهشتی (نویسنده مسئول).

2 ** کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید بهشتی.

چکیده

     امروزه سازمان‌ها دریافته­اند که دانش یکی از مهم‌ترین و بارزترین شاخص­های ماندگاری در دنیای رقابتی است. بُعد رقابتی اصلی هر بنگاه اقتصادی، ایجاد و انتقال مؤثر دانش درون سازمان است. اجرای موفق مدیریت دانش به هماهنگى بین عواملى از قبیل فرهنگ ‌سازمانی، فناورى اطلاعات، ساختار سازمانى، رهبری و منابع انسانی بستگی زیادى دارد. این پژوهش با استفاده از ارزیابى عوامل کلیدى موفقیت، به دنبال تعیین وضعیت آمادگى اجرای مدیریت دانش در سازمان صداوسیما - رادیو اینترنتى است. براى هر یک از شاخص­هاى بالا، مؤلفه‌های مختلفى بر اساس راهبردهاى اساسى مدل نوناکو و تاکوشى در تهیه پرسشنامه استفاده شد. تحلیل داده­هاى به‌دست‌‌آمده از پرسشنامه نیز با استفاده از آزمون فریدمن (بالاترین میانگین) اولویت‌بندی شدند. بر اساس یافته­های آزمون­ها، این سازمان با وضعیت مطلوب اجرای مدیریت دانش فاصله دارد. در میان زیرساخت­هاى مدیریت دانش، فرهنگ ‌سازمانی وضعیت نامساعدترى نسبت به سایر عوامل دارد؛ همچنین زیرساخت فناورى اطلاعات از بهترین وضعیت برخوردار است. در انتها با توجه به مدل پایه ساختمان دانش، پیشنهادهایی براى استقرار مدیریت دانش در این سازمان ارائه‌ شده است.

کلیدواژه‌ها

  1. . ابطحی، ح؛ صلواتی، ع. (1385). مدیریت دانش در سازمان. انتشارات پیوند نو.
  2. اسماعیل ‌لو، ز؛ مهاجران، ب. (1392). آشنایی با مدیریت دانش و تحلیلی بر عوامل موفقیت در پیاده‌سازی سیستم‌های مبتنی بر دانش در سازمان‌ها. اولین کنفرانس ملی حسابداری و مدیریت، شیراز.
  3. خدیوی، ا؛ ترابی‌نهاد، م. (1389). میزان استقرار مدیریت دانش در آموزش‌وپرورش منطقه مرند از دیدگاه مدیران مدارس. اولین همایش ملی مدیریت دانش در سازمان‌های آموزشی، محلات.
  4. رضاییان، ع؛ دری، ب؛ طبرسا، غ؛ آقایی، ع. (1393). تحلیل مؤلفه‌های مدیریت دانش بومی و آثار آن بر خودباوری و قابلیت فردی دانشجویان رشته مدیریت. چشم‌انداز مدیریت دولتی، 4(17)، 1-20.
  5. دارمی، ه. (1386). بررسی عوامل مؤثر در موفقیت مدیریت دانش در سازمان‌های پروژه-ای. پایان‌نامه کارشناسی ارشد؛ دانشگاه تهران.
  6. ذبیح‌منش، م؛ حسام‌پناه، ح؛ محمدی چشمه‌کبودی، ا. (1391). ابتکار عمل در مدیریت دانش و تأثیر آن بر نوآوری سازمان. نخستین همایش سالانه علوم مدیریت نوین، گرگان.
  7. زنجیرچی، م؛ ربانی، م. (1386). رویکردی به دانش‌آفرینی. ماهنامه تدبیر، سال 17(175).
  8. صلواتی، ع؛ حق‌نظر، ف. (1388). بررسی تحلیلی عوامل زمین‌های مؤثر بر استقرار سیستم مدیریت دانش در واحدهای ستادی شرکت ملی نفت ایران. مجله فراسوی مدیریت، شماره 10، 77-104.
  9. عبدالکریمی، م. (1384). مدیریت دانش، فناوری و خلاقیت و نقش آن‌ها در بهبود کارایی و اثربخشی فرایندها. چهارمین کنفرانس بین‌المللی مدیران کیفیت، تهران.
  10. فتحیان، م؛ احسانی م. (1384). تأثیر مدیریت دانش بر ارتقای نظام‌های تحقیق و توسعه در ایران. پنجمین همایش مراکز تحقیق و توسعه صنایع و معادن، تهران.
  11. قلیچ‌لی، ب. (1389). مدیریت دانش: فرآیند خلق، تسهیم و کاربرد سرمایه‌ی فکری در کسب‌وکارها. تهران: سمت.
  12. قلیچ‌لی، ب؛ اوتارخانی، ع؛ مطلبی، ف. (1393). بررسی تأثیر مدیریت دانش بر ارتقا سرمایه‌های فکری (موردمطالعه: شرکت قطارهای مسافری رجا). چشم‌انداز مدیریت دولتی، 4(18)، 165-182.
  13. موسوی، ع. (1384). مدیریت دانش. مجله اصلاح و تربیت، 46، 12-32.
  14. نیاز آذری، ک؛ عمویی، ف. (1386). عوامل مؤثر بر استقرار مدیریت دانش در دانشگاه‌های‌ آزاد اسلامی استان مازندران. دو فصلنامه دانش و پژوهش در علوم تربیتی، 14، 93-106.
  15. Alavi, M., & Leidner, D. E. (2001). Review: Knowledge management and knowledge management systems: Conceptual foundations and research issues. MIS quarterly, 107-136.
  16. Anantatmula, V. S., & Kanungo, S. (2010). Modeling enablers for successful KM implementation. Journal of Knowledge Management, 14(1), 100-113.
  17. Davenport, T., Prusak, L. (1998). Working knowledge-How organizations manage what they know. Harvard Business School Press: Boston, MA.
  18. Gan, G. G., Ryan, C., & Gururajan, R. (2006). Soft enablers of knowledge management in Malaysian companies: a qualitative study. In Proceedings of the 17th Australasian Conference on Information Systems (ACIS 2006). Australasian Association for Information Systems.
  19. Gonzalez, R.D.V., & Martins, M.F., (2015). The implications of organizational characteristics on the knowledge management process. International Journal of Knowledge Management Studies, 6(3), 223-246.
  20. Huber, G. P. (1991). Organizational learning: The contributing processes and the literatures. Organization science, 2(1), 88-115.
  21. Inkinen, H. (2016). Review of empirical research on knowledge management practices and firm performance. Journal of Knowledge Management, Vol. 20, No. 2, pp.230 – 257.
  22. Donate, M. J., & Guadamillas, F. (2011). Organizational factors to support knowledge management and innovation. Journal of Knowledge Management, 15(6), 890-914.
  23. Lee, H., & Choi, B. (2003). Knowledge management enablers, processes, and organizational performance: An integrative view and empirical examination. Journal of management information systems, 20(1), 179-228.
  24. Mclver, D. & Wang, X. (2016). Measuring knowledge in organizations: a knowledge-in-practice approach, Journal of Knowledge Management, 20(4).
  25. Mei-Hsiang, W. & Tarng-Yao, Y. (2016). Investigating the success of knowledge management: An empirical study of small- and medium-sized enterprises. Asia Pacific Management Review, 21(2), 79-91.
  26. Nold, H. A. (2011). Making knowledge management work: tactical to practical. Knowledge Management Research & Practice, 9(1), 84-94.
  27. Nonaka, I. (1994). A dynamic theory of organizational knowledge creation.Organization science, 5(1), 14-37.
  28. Santoro, M. D., & Gopalakrishnan, S. (2000). The institutionalization of knowledge transfer activities within industry–university collaborative ventures. Journal of engineering and technology management, 17(3), 299-319.
  29. Siadat, S. H. & Garshasbi, L. (2014). Assessing the Impact of IT in Creating Organizational Knowledge (Case Study: Iran Central Bank), Management and Administrative Sciences Review, 3(7), 1146 – 1156.
  30. Trkman, P. (2010). The critical success factors of business process management. International journal of information management, 30(2), 125-134.
  31. Vijjhala, N.R. & Baghurst, T., (2014). Influence of cultural factors on knowledge sharing in medium-sized enterprises within transition economies. International Journal of Knowledge Management Studies, 5(3/4), 304-321.
  32. Wang, S. & Noe, R. A. (2010). Knowledge sharing: A review and directions for future research. Human Resources Management, 20(2), 115-131.
  33. Yeh, Y. J., Lai, S. Q., & Ho, C. T. (2006). Knowledge management enablers: a case study. Industrial Management & Data Systems, 106(6), 793-810.