بررسی تأثیر آموزش ICT بر پذیرش اثربخش فناوری اطلاعات بر اساس مدل پذیرش تکنولوژی (TAM)

نوع مقاله : پژوهشی ( با رویکردهای کمی)

نویسندگان

1 . دانشیار، دانشگاه بوعلی سینا، همدان.

2 2. دانشجوی دکتری، دانشگاه بوعلی سینا، همدان.

چکیده

     هدف از این مطالعه بررسی تأثیر آموزش ICT بر پذیرش اثربخش فناوری اطلاعات بر اساس مدل پذیرش تکنولوژی (TAM) است. این تحقیق برحسب هدف کاربردی و بر اساس شیوه گردآوری داده‌ها توصیفی از نوع پیمایشی است. جامعه آماری تحقیق کلیه کارکنان امور آب و فاضلاب شهر اراک هستند که تعداد 215 کارمند در دو گروه (آموزش گذرانده و آموزش نگذرانده) به‌عنوان نمونه انتخاب شدند. جهت گردآوری داده‌ها از پرسشنامه استاندارد مدل پذیرش فناوری دیویس استفاده شد. نتایج نشان داد بین کارکنان آموزش گذرانده و آموزش نگذرانده در 5 متغیر مدل پذیرش فناوری تفاوت معنادار وجود دارد. بر اساس تحلیل داده‌ها، همۀ روابط بین متغیرهای مدل ساختاری گروه آموزش‌دیده با توجه به تأثیر آموزش، مثبت و معنادار به دست آمدند و با عنایت به شاخص‌های برازش، مدل ساختاری پذیرش فناوری گروه آموزش‌دیده دارای برازش مناسب و بر همین اساس قابلیت به‌کارگیری در جامعه موردنظر را دارا است.

کلیدواژه‌ها

  1. احمدی ده قطب‌الدینی، م. (1389). روابط ساختاری بین سازه‌های مدل پذیرش فناوری دیویس. فصلنامه اندیشه‌های تازه در علوم تربیتی، 5(2)، 129-142.
  2. اسماعیلی، م.؛ طلوعی اشلقی، ع.؛ پورابراهیمی، ع. ر. و اسمعیلی، ر (1392). بررسی میزان پذیرش و امکان پیاده‌سازی فناوری اطلاعات در کارکنان دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی بر اساس مدل دیویس (TAM). نشریه پژوهنده، 18(1)، 40-45.
  3. برزه کار، ح.؛ صفدری، ر.؛ اشراقیان، م. ر. و درگاهی، ح. (1392). مطالعه عوامل سازمانی مؤثر در به‌کارگیری فناوری اطلاعات توسط مدیران میانی بیمارستان‌های دانشگاه علوم پزشکی تهران. مجله پیاورد سلامت، 7(2)، 123-132.
  4. حاجی حسینی، ح.؛ جلیل وند، م.؛ الیاسی، م. و کمالی، ب. (1391). ارائه مدلی برای بررسی تأثیر فناوری اطلاعات بر کیفیت عملکرد سازمان‌های تولیدی: (پیمایشی دربارۀ شرکت‌های خودروسازی سایپا و ایران خودرو). مدیریت فناوری اطلاعات، 4(13)، 25-44.
  5. حجازی، س. ع ( 1384 ). مشارکت فناوری اطلاعات در کارآفرینی. مجله الکترونیکی مرکز اطلاعات و مدارک علمی ایران، 3(2).
  6. خداداد حسینی، ح.؛ نوری، ع. و ذبیحی، م. ر. (1392). پذیرش آموزش الکترونیکی در آموزش عالی: کاربرد نظریه جریان، مدل پذیرش فناوری و کیفیت خدمات الکترونیکی. فصلنامه پژوهش و برنامه‌ریزی در آموزش عالی، 67، 136-111.
  7. خراسانی، ا.؛ عبدالملکی، ج. و زاهدی، ح (1390). عوامل مؤثر بر پذیرش یادگیری الکترونیکی در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی تهران بر مبنای مدل پذیرش فناوری. مجلۀ ایرانی آموزش در علوم پزشکی، 6(11)، 664-673.
  8. درانی، ک.؛ رشیدی، ز (1386). بررسی عوامل مؤثر بر پذیرش فناوری اطلاعات توسط دبیران مدارس هوشمند شهر تهران با تأکید بر مدل پذیرش فناوری اطلاعات (ITAM). پژوهش در نظام‌های آموزشی، 1(1)، 23-46.
  9. دوستار، م.؛ ولی پور، م. ع.؛ اسماعیل‌پور، ر. و محمودی، م (1393). بررسی اثرات کیفیت خدمات دفاتر ICT روستایی بر رضایتمندی مشتریان (مطالعه موردی: دفاتر ICT روستایی گیلان). مدیریت فناوری اطلاعات، 6(2)، 209-228.
  10. سعیدا اردکانی، س.؛ طباطبایی نسب، س. م. و نقدیان، م. (1390). بررسی عوامل مؤثر بر پذیرش تجارت الکترونیکی در شرکت‌های تعاونی تولیدی با استفاده از مدل پذیرش فناوری (TAM). ماهنامه تجارت الکترونیک و رایانه، 9(62)، 26-32.
  11. شیخ شعاعی، ف. و علوی، ط ( 1386). بررسی عوامل مؤثر بر پذیرش فناوری اطلاعات توسط کتابداران کتابخانه‌های دانشکده‌های فنی دانشگاه‌های دولتی شهر تهران. کتابداری و اطلاع‌رسانی، 10(3)، 9-34.
  12. عابدی جعفری، ح.؛ اسدنژاد رکنی، م. و یزدانی، ح. ر. (1390)، بررسی تأثیر استفاده از فناوری اطلاعات بر عملکرد عملیاتی و عملکرد استراتژیک واحد مدیریت منابع انسانی در شرکت‌های خودروساز و قطعه ساز تهران. مدیریت فناوری اطلاعات، 3(9)، 69-88.
  13. عبدخدا، م. ه.؛ احمدی، م.؛ حسینی، ف، پریخانی، ا. و فرهادی، ا. (1392). بررسی عوامل مؤثر بر پذیرش فناوری اطلاعات توسط کارکنان بخش مدارک پزشکی بر اساس مدل پذیرش فناوری در بیمارستان‌های دانشگاه علوم پزشکی تهران. پیاورد سلامت، 7(4)، 287-298.
  14. فارسیجانی، ح.؛ فرضی‌پور صائن، ر. و ترابی‌پور، س. م. (1390). تبیین بررسی نقش فناوری اطلاعات در مدیریت زنجیره سرد در سازمان‌های کلاس جهانی (پژوهشی پیرامون صنایع غذایی). مدیریت فناوری اطلاعات، 3(8)، 115-132.
  15. فرهنگی، ع. ا.؛ عباسپور، ع. و عباچیان قاسمی، ر. (1392). بررسی تأثیر فناوری‌های نوین ارتباطی و اطلاعاتی بر ساختار سازمانی و عملکرد شرکت‌های خدماتی: پیمایشی پیرامون مهندسان مشاور نقشه‌بردار. مدیریت فناوری اطلاعات، 5(3، 123-146.
  16. فیض، د.؛ زارعی، ع. و کریمی، ب. (1392). بررسی تأثیر فناوری اطلاعات و ارتباطات بر کارآفرینی سازمانی در شرکت‌های کوچک و متوسط (پیمایشی پیرامون شرکت‌های کوچک و متوسط شهرک صنعتی سمنان). مدیریت فناوری اطلاعات، 5(2)، 151-170.
  17. قاسمی، م.؛ زارع، ر. و سماواتیان، ل. (1392). بررسی تأثیر حمایت سازمانی بر قصد رفتاری در پیاده‌سازی برنامه‌ریزی منابع سازمانی بر اساس مدل پذیرش فناوری در دانشگاه علوم پزشکی همدان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک.
  18. قلی‌پور، ا. و رسولی، ه. (1390). اثر فناوری اطلاعات بر رفتار سازمانی: تأثیر پست الکترونیکی بر ارزیابی استادان از دانشجویان. مدیریت فناوری اطلاعات، 3(7)، 115-132.
  19. قنبری، س.؛ کریمی، ا. و نوروزی، ف. (1389). عوامل مؤثر بر نهادینه‌سازی مدیریت دانش در سازمان‌های آموزشی با تأکید بر نقش آموزش ضمن خدمت. همایش سراسری مدیریت دانش در سازمان‌های آموزشی. دانشگاه آزاد واحد محلات، اسفند 89، 302-208.
  20. مانیان، ا.؛ موسی خانی، م. و جام پرازمی، م. (1388). بررسی رابطه بین هم‌راستایی فن‌آوری اطلاعات و کسب‌وکار با عملکرد سازمانی در شرکت‌های فعال در زمینه فن‌آوری اطلاعات: با استفاده از مدل معادلات ساختاری. مدیریت فناوری اطلاعات، 1(3)، 89-106.
  21. محمدی، ع. و امیری، ی. (1391). ارائه مدل ساختاری تفسیری دستیابی به چابکی از طریق فناوری اطلاعات در سازمان‌های تولیدی. مدیریت فناوری اطلاعات، 4(13)، 115-124.
  22. مددی، ی.؛ ایروانی، ه. و محمدی، ی. (1393). بررسی عوامل مؤثر بر آشنایی و کاربری فناوری اطلاعات و ارتباطات در انجام وظایف سازمانی کارشناسان و اعضای هیئت‌علمی (مطالعه موردی: پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران). مدیریت فناوری اطلاعات، 6(1)، 127-144.
  23. مقیمی، م. و حسین زاده، م. ( 1392 ). ارائه مدلی برای بررسی تأثیر فناوری اطلاعات بر بهره‌وری سازمانی با رویکرد فرایندگر مطالعه در صنایع استان فارس. مدیریت فناوری اطلاعات، 5(4)، 245-266.
  24. ملکی نجف‌در، ع. ر.؛ رسولی شمیرانی، ر. و روستا، م. (1391). بررسی تأثیر عوامل مؤثر بر پذیرش و کاربرد فناوری اطلاعات بر اساس مدل دیویس (مطالعه موردی مؤدیان مالیاتی اداره کل امور مالیاتی جنوب استان تهران). فصلنامه پژوهشنامه مالیات، 20(14)، 135-168.
  25. Ajzen I, & Fishbein M. (1980). Understanding attitudes and predicting social behavior. New Jersey: Prentice-Hall.
  26. Alexandre dos Reis, R. & Carmo Duarte Freitas, M. (2014). Critical Factors on Information Technology Acceptance and Use: An Analysis on Small and Medium Brazilian Clothing Industries. Procedia Computer Science, 31, 105-114. 2nd International Conference on Information Technology and Quantitative Management, ITQM 2014.
  27. Ashrafi, R., & Murtaza, M. (2008). Use and Impact of ICT on SMEs in Oman. The Electronic Journal Information System, 11(3), 125-138.
  28. Badnjevic, J., & Padukova, L. (2006). ICT Awareness in Small Enterprises in the Indian Tourism Branch. Master Thesis in Infomatics, IT University of Gotenberg, Sweden.
  29. Castillo, D, J. & Perez, M. S. (2013). Nurturing employee market knowledge absorptive capacity through unified internal communication and integrated information technology. Information & Management, 50(2–3), 76-86.
  30. Davis, F. D., R. P. Bagozzi & Warshaw, P. R. (1989). User acceptance of computer technology: a comparison of two theoretical models. Management Science, 35(8), 982-1003.
  31. Dillon, A. & Morris, M. G, (1996). User acceptance of information technology: theories and models. Annual Review of Information Science and Technology (ARIST), 31, 3-32. Medford: American Society of Information Science (ASIS).
  32. Grant, A. E. & Meadows, J.H. (2008), Communication Technology Update and Fundamentals. 11th Edition, Focal Press, USA.
  33. Horton, W. (2005). designing courseware for mobile devices mobile. learning for expanding educational opportunities. workshop report:16-20 Tokyo, japan. [citd 2012 feb 10]. Available from: http://unesdoc.unesco.org/images/0014/ 001436/143684e.pdf.
  34. Jean, R. J. (2007). The ambiguous relationship of ICT and organizational performance: a literature review. Critical perspectives on international business, 3(4), 306 – 321.
  35. Klopping, I. M., & Mckinney, E. (2004). Extending the technology acceptance model and the task-technology fit model to consumer e-commerce. Information Technology, Learning, and Performance Journal, 22(1), 35-48.
  36. Kon, C. L. (2009). Mobile Learning: Different Technologies Aspects. Designing Usable Systems, Computer and Internet Technologies University of strathclyde. [citd 2009 Jun 15]. Available from: http://inderscience.metapress.co /content/?=Kon%2c+CL+(2009).
  37. Kossaï, M. & Piget, P. (2014). Adoption of information and communication technology and firm profitability: Empirical evidence from Tunisian SMEs. The Journal of High Technology Management Research, 25(1), 9-20.
  38. Kotelnikov, V. (2007). Small and Medium Enterprises and ICT. Asia-Pacific Development Information Programme. Available at: http://www.apdip.net/ publications/iespprimers/eprimer-sme.pdf.
  39. Kumar, S. & Vigil, K. (2011). The Net Generation as preservice Teachers: Transferring Familiarity with new technologies to Educational Environments. Journal of Digital Learning in Teacher Education, 27(4), 144-153.
  40. Kunda, D. & Brooks, L. (2000). Assessing important factors that support component-based development in developing countries. Information Technology for development, 9, 123-139.
  41. Miltgen, C. L, Popovič, A. & Oliveira, T. (2013). Determinants of end-user acceptance of biometrics: Integrating the “Big 3” of technology acceptance with privacy context. Decision Support Systems, 56, 103-114.
  42. Park, N, Rhoads, M, Hou, J. & Min Lee, K. (2014). Understanding the acceptance of teleconferencing systems among employees: An extension of the technology acceptance model. Computers in Human Behavior, 39(9), 118-127.
  43. Peral, B, Gaitan, J. A. & Ramon-Jeronimo, M. A. (2014).Technology Acceptance Model y mayores: educacion actividad laboral desarrollada son variables moderadoras?. Revista Española de Investigacion en Marketing ESIC, 18(1), 43-56.
  44. Shahiduzzaman, M. D. & Alam, K. (2014). The long-run impact of Information and Communication Technology on economic output: The case of Australia. Telecommunications Policy, 38(7), 623-633.
  45. Tung FC, Chang SC, & Chou CM. (2008). An Extension of Trust and TAM Model with IDT in the Adoption of the Electronic Logistics Information System in HIS in the Medical Industry. International Journal of Medical Informatics, 77(5), 324-35.
  46. Wallace, L. G. and Sheetz, S. D. (2014). The adoption of software measures: A technology acceptance model (TAM) perspective. Information & Management, 51(2), 249-259.
  47. Yam B. Limbu, C. Jayachandran, Barry J. Babin. (2014). Does information and communication technology improve job satisfaction? The moderating role of sales technology orientation. Industrial Marketing Management, 43(5), In Press, Corrected Proof.
  48. Ziphorah, R. M. (2014). Information and Communication Technology Integration: Where to Start, Infrastructure or Capacity Building? Procedia - Social and Behavioral Sciences, 116, 3649-3658.