بررسی ابعاد آواتاریسم و تأثیر آن بر تحولات آینده فرهنگ ایرانی- اسلامی (با استفاده از رویکرد GBN در تدوین سناریو)

نوع مقاله : پژوهشی ( با رویکردهای کمی)

نویسندگان

دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

     هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی ابعاد آواتاریسم و تحلیل تأثیرات آن بر تحولات فرهنگی آینده کشور ایران است. با پیشرفت روزافزون فناوری‌های اطلاعاتی و ارتباطی در عصر دانش‌بنیان، یکی از پیامدهای مسلم دیجیتالی­شدن جوامع انسانی، شکل‌گیری زندگی دوم یا زندگی در فضای مجازی به موازات زندگی حقیقی است. آواتارها به‌عنوان اعضای جامعه مجازی آینده، ویژگی‌های اساسی انسان آینده را رقم خواهند زد که این امر، شناخت آینده را در گروی شناخت آن‌ها قرار می‌دهد. پژوهش حاضر ازنظر نوع هدف، توسعه‌ای و ازنظر روش اجرا، توصیفی-تحلیلی است، همچنین روش مورداستفاده برای آینده‌پژوهی «سناریوسازی بااستفاده از رویکرد GBN» است که بااستفاده از این ‌روش به ترسیم و تصور آینده با طراحی سناریوهایی فرضی پرداخته شد. جامعه آماری پژوهش را خبرگان دانشگاهی در حوزه مدیریت فناوری اطلاعات و ارتباطات تشکیل می­دهند. درنهایت با تشکیل ماتریس دوبعدی که در محور عمودی، مؤلفه‌های فرهنگی و فنی و در محور افقی، مؤلفه‌های هم‌افزایی مثبت، هم‌افزایی مثبت و منفی و هم‌افزایی منفی، قرار گرفته‌اند؛ درمجموع شش سناریو تدوین­شده و تأثیرات آواتاریسم بر تحولات فرهنگی آینده ایران در این سناریوها تحلیل شده است.

کلیدواژه‌ها

  1. . استاجی، زهرا (1385). بررسی سبک زندگی در ساکنین شهر سبزوار. دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی سبزوار (اسرار)، مسلسل، 41.
  2. باوند، داوود (1377). چالش‎های برون‌مرزی و هویت ایرانی در طول تاریخ، ماهنامه اطلاعات سیاسی- اقتصادی. 12 (129، 130).
  3. بشیر، حسن؛ افراسیابی، محمدصادق (1391). شبکه‌های اجتماعی اینترنتی و سبک زندگی جوانان. تهران. فصلنامه تحقیقات فرهنگی، 5(1).
  4. بوردیو، پیر (1390). تمایز – نقد اجتماعی قضاوت‌های ذوقی. ترجمه حسن چاوشیان. تهران. نشر ثالث.
  5. بهنام، جمشید (1350). ساخت‌های خانواده و خویشاوندی در ایران. تهران. انتشارات خوارزمی، چاپ سوم.
  6. بیگی، حمیده و زنگی‌آبادی، علی (1391). کاربرد زندگی دوم (Second life) در مدیریت بحران شهری. تهران. دومین کنفرانس ملی مدیریت بحران.
  7. پیشگاهی‌فرد، زهرا؛ انصاری‌زاده، سلمان؛ کرمی، افشین؛ پرهیز، فریاد (1388). تعامل در فضای سایبر و تأثیر آن بر هویت زنان در ایران (مطالعه موردی دانشجویان دختر دانشگاه تهران). زن در توسعه و سیاست. 8(2).
  8. تاجیک، محمدرضا (1379). روشنفکر ایرانی و معمّای هویت ملی. تهران. فصلنامه مطالعات ملی. 2(5).
  9. حسین شریفی، احمد (1391). همیشه‌بهار. قم. نشر معارف، نوبت اوّل.
  10. ربانی، رسول؛ شیری، حامد (1388). اوقات فراغت و هویت اجتماعی. تهران. فصلنامه تحقیقات فرهنگی، 2(8).
  11. رضایی، علیرضا؛ ترابی، قاسم (1389). تبیین جایگاه فرهنگ در نظریه‌های سیاست و روابط بین‌الملل: فرهنگ به‌عنوان عرصه‌ای برای تعامل یا تقابل. دانشگاه آزاد اسلامی، واحد همدان، گروه علوم سیاسی، همدان.
  12. ژکس (1355). فلسفه اخلاق، حکمت عملی. ترجمه ابوالقاسم پورحسینی. تهران. انتشارات امیرکبیر.
  13. سیف‌پور، رضا (1393). زندگی دوم در فضای مجازی؛ تغییر در «سبک زندگی» جوانان. پایگاه خبری بولتن‌نیوز.
  14. شکوری، علی (1385). تمایز پذیری و هویت اجتماعی مبتنی بر مصرف (مطالعه موردی جوانان شهر تهران). تهران. مجله جهانی رسانه، 2.
  15. شیردستیان، مجید (1392). نیم‌نگاهی به آواتاریسم در زندگی دوم. وب‌سایت خبری-تحلیلی مشرق نیوز.
  16. عاملی، سعید (1382). دوجهانی شدن‌ها و جامعه جهانی اضطراب. فصلنامه علوم اجتماعی، 21.
  17. عباسی، حسن (1386). پارادایم تطبیقی (2): سوپرپارادایم اومانیسم: جلسه 14 کلبه کرامت. تهران.
  18. عباسی، حسن (1390). بررسی فلسفی، اخلاقی و امنیتی زندگی دوم، اردوی تکمیلی ضیافت اندیشه. مشهد مقدّس.
  19. عباسی، حسن (1390). جلسه 285 -287 کلبه کرامت: موعودگرایی و آواتاریسم. تهران.
  20. عباسی، حسن (1391). نشست زندگی دوم در فضای مجازی، بخش رسانه‌های برخط ششمین نمایشگاه بین‌المللی رسانه‌های دیجیتال. تهران.
  21. عباسی، حسن (1392). شیوه‌های جدید هجمه فرهنگی غرب، مصاحبه اختصاصی با پایگاه اطلاع‌رسانی بوتیانیوز/ قباد صبا.
  22. کاتب، صدیقه (1392). انسان ایرانی سایبورگ و معضلی به نام بدخطی. وب‌سایت خبری-تحلیلی مشرق نیوز.
  23. گروه آینده‌اندیشی بنیاد توسعه فردا (1384). روش‌های آینده‌نگاری فناوری. تهران. بنیاد توسعه فنّاوران نور دانش.
  24. گیدنز، آنتونی (1380). تجدد و تشخص: جامعه و هویت شخصی در عصر جدید. ترجمه ناصر موفقیان. تهران. نشر نی.
  25. گیدنز، آنتونی (1383). جامعه‌شناسی. ترجمه منوچهر صبوری. تهران. نشر نی.
  26. محسنی، منوچهر (1376). جامعه‌شناسی پزشکی. تهران. انتشارات طهوری.
  27. مشرق نیوز (1393). از تکنیک تا استراتژی با «خود»هایی از جنس عدد. وب‌سایت خبری-تحلیلی مشرق نیوز.
  28. مطهّری، مرتضی (1385). تعلیم و تربیت در اسلام. چاپ چهل و نهم. تهران: انتشارات صدرا .
  29. میردامادی، مهرداد (1380). فضای سایبرنتیک به‌مثابه فضای شهری (مطالعه موردی کاربران اینترنت در شهر تهران). تهران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران.
  30. هژبرنژاد، نوشین (1386). زندگی دوم در فضای مجازی. اخبار فناوری اطلاعات و ارتباطات – ایتنا.
  31. Beyer, P (1994). Religion and Globalization. London. Sage.
  32. Bell, M. W. (2008). Toward a definition of “Virtual Worlds”. Journal of Virtual Worlds Research, 1(1), 1-5.
  33. Bittarello, M. B. (2008). Another time, another space: virtual worlds, myths and imagination. Journal of Virtual Worlds Research, 1(1), 1-18.
  34. Dunn, Robert Andrew., E. Guadagno, Rosanna (2012) My avatar and me – Gender and personality predictors of avatar-self discrepancy
  35. Greiner, Ben., Caravella, Mary., E.Roth, Alvin (2014) Is Avatar-to-Avatar communication as effective as face-to-face communication? An Ultimatum Game experiment in First and Second Life
  36. Kleban, Camilla., K. Kaye, Linda (2015) Psychosocial impacts of engaging in Second Life for individuals
  37. with physical disabilities
  38. Lapsley, D. H. (1988). Self, ego and identity:Integrative Verlag Inc.
  39. Matchett, Freda (2001). Krishna, Lord or Avatara?: the relationship between Krishna and Vishnu. 9780700712816. p. 4.
  40. Messiger, P., Ge, X., Stroulia, E., Lyons, K., & Smirnov, K. (2008) On the relationship between my avatar. and myself. Journal for Virtual World Research, 1(2), 1-17.
  41. Rescher, N. (2010). Reality and its appearance. London: Continuum International Publishing Group.
  42. Schwartz, Peter (1996). The art of Long view: paths to strategic insight for yourself and your company New York. Doubleday. New York: Bantam Doubbleday Dell Publishing Group.
  43. Tavakoli, R., Mura, P. (2014). Journeys in Second Life- Iranian Muslim women’s behavior in virtual tourist destinations. Elsevier, journal of Tourism Management.