بازخوانی نظام مسائل حکمرانی مراتع در جمهوری اسلامی ایران در راستای تحقق سیاست‌های کلی اصل 44 قانون اساسی

نوع مقاله : پژوهشی (با رویکردهای کیفی)

نویسندگان

1 مرکز رشد دانشگاه امام صادق

2 . استادیار، گروه دولتی، دانشکده معارف اسلامی و مدیریت، دانشگاه امام صادقعلیه‌السلام ، تهران، ایران

چکیده

هدف: یکی از منابع طبیعیِ ارزشمند در کشور، مراتع است که دارای کارکردهای اقتصادی و اجتماعی گسترده‌ای است. ارزش‌های زیست‌محیطی همچون حفظ آب و خاک، بستر رشد و پرورش گونه‌های گیاهی و جانوری از یک سو و ارزش‌های اقتصادی قابل‌توجهی است که سبب شکل‌گیری کسب وکارهای مختلفی در حوزه‌های دامداری، دیم‌کاری و استحصال گیاهان دارویی است. اداره این منابع و ثرو‌ت‌های طبیعی که از سالیان دراز در اختیار جوامع محلیِ روستایی و عشایری قرار داشته، در سده اخیر با تحولات نهادی صورت گرفته در اختیار دولت قرار گرفت که به اذعان متخصصان این حوزه سبب بروز بسیاری از مسائل و پیامدها شده است این مقاله تلاش داشته تا در راستای تحقق اهداف سیاست‌های کلی اصل 44 قانون اساسی، به تحلیل و بازخوانی مسائل ایجاد شده در این زمینه و ریشه‌های شکل‌گیری آن با استفاده از چارچوب نهادی اسکات بپردازد.
روش‌شناسی: برای دستیابی به این هدف در چارچوب رویکرد کیفی از روش مصاحبه نیمه‌ساختاریافته، مشاهده مردم‌نگارانه و واکاوی اسناد مربوطه و داده‌ها با استفاده از تکنیک «تحلیل مضمون» استفاده شده است.
محدودیت‌ها و پیامدها: یکی از محدودیت‌های این پژوهش آن است که حکمرانی مراتع دچار پیچیدگی-های جدی و دارای ابعاد متکثری است و در شناسایی ریشه این پیامدها نمی‌توان تنها به یک عامل پرداخت. مهمترین مسائل احصاء شده عبارتند از سلب حق مالکیت و مدیریت بهره‌برداران، ذهنیت تک‌بعدی کنش-گران دولتی، زوال نهاد اجتماعی مرتعداری، عدم کفایت اقتصادی مرتع‌داری، تعارض میان دولت و بهره-برداران، عدم قانون جامع و فراگیر و ناکارآمدی ساختارهای اداری.
پیامدهای عملی: راه‌حل اصلی برای رفع این معضلات در حکمرانی مراتع، اصلاح قانون منابع طبیعی و ساختارهای مربوطه و با محوریت واگذاری حق مدیریت مراتع به بهره‌برداران محلی و همچنین تسهیلگری برای شکل‌گیری تشکل‌های مردمی و سازکارهای همیارانه است.
ابتکار یا ارزش مقاله: ابتکار این پژوهش استفاده از رویکرد نهادی برای دسته‌بندی مسائل این بخش است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Reconsidering the rangeland governance issues in the Islamic Republic of Iran in order to implement the general policies of Article 44 of the Constitution

نویسندگان [English]

  • mohsen bagheri 1
  • Alireza chitsazian 2
  • yavari Vahid 2

1 Imam Sadiq university. Rushd center

2 Assistant Prof., Department of Public Administration, Faculty of Islamic Studies and Management, Imam Sadiq University, Tehran, Iran.

چکیده [English]

Purpose: One of the valuable natural resources in the country is rangelands, which has extensive economic and social functions: Environmental values such as conservation of water and soil, the growth and breeding ground of plant and animal species on the one hand and significant economic values that lead to the formation of various businesses in the fields of animal husbandry, breeding and extraction of medicinal plants. Managing these natural resources and assets, which has been at local rural and nomadic community’s disposal for hundreds of years, along with institutional changes that accured in recent decades, handed over to the government. This shift has caused many problems and harmful consequences based on comments of experts in this field. This article analyze and recover the issues created in this field and the roots of its formation using Scott's institutional framework in order to achieve the goals of the general policies of Article 44 of the Constitution..
Method: In the framework of the qualitative approach, the method of semi-structured interview, ethnographic observation and analysis of relevant documents has been used.
Implications: One of the limitations of this research is that rangeland governance has serious complexities and has many dimensions and in identifying the root of these consequences, one factor can not be addressed.
The most important issues are the deprivation of management of exploiters and the conflict between government and exploiters.
Practical implications: Finally, while summarizing the issues of rangeland governance system, the main solution to solve these problems is to revise the law of natural resources and related structures and transfer of management of rangeland to local farmers, as well as facilitating the formation of grassroots organizations and cooperative mechanisms.
Innovation: using Scott's institutional Approach for classification of issues

کلیدواژه‌ها [English]

  • "governance of rangeland"
  • " People based Economy
  • "
  • "institutional Analysis"
  • "rangeland"
  • "Scott's institutional approach"
  1. Abrahamian, Ervand. 2008. A history of modern Iran. Translated by Mohammad Ibrahim Fattahi. Tehran: Nashr-e Ney. (in Persian)
  2. Arzani, Hossein, (2020). Interview
  3. Azkia, M., Imani, A., 2012, Theoretical analysis of land exploitation systems with an emphasis on pastures. Journal of Community Development, 3(2), 1-28. (in Persian)
  4. Boyatzis, Richard E., 1998, Transforming qualitative information: Thematic analysis & code development. Thousand Oaks: Sage Publication.
  5. Creswell, John W. (2015). Qualitative inquiry and research design : choosing among five approaches,2nd ed ,Tehran: Saffar. (in Persian)
  6. Delavar, Ali ,2004, Theoretical and practical foundations of research. Tehran: Roshd.
  7. EC Grace, KC Hudkinson, (2015). World Rangelands, Developments and Future Perspectives, Pooneh Publishing: Translated by Hossein Arzani, Massoud Borhani, Neda Chare Saz. (in Persian)
  8. Eskandari, Negahdar; Alizadeh, Asgar; Mahdavi, Fatemeh ,2007, Rangeland policies in Iran. Tehran: Pooneh Publishing. (in Persian)
  9. Fahimi, Jafar, (2020). Interview
  10. Flick, Uwe, 1998, An introduction to qualitative research. Thousand Oaks, CA: sage
  11. Global Rangelands, Progress and Perspects, 2016, EC Grace, KC Hudkinson, Pooneh Publishing: Translated by Hossein Arzani, Masoud Borhani, Neda Chare Saz. (in Persian)
  12. Information base of the Forests, Rangelands and Watershed Management Organization of the country, updated 10/15/97, http://www.frw.org.ir.
  13. Khanifar, Hossein; Muslimi, Nahid. 2018, Principles and foundations of qualitative research methods. Tehran: Negah Danesh. (in Persian)
  14. Khodadad Hosseini, Seyed Hamid; Mohtaram, Amir; Elahi, Sha'ban; Ghazi Nouri, Seyed Sepehr (2017). Institutional Analysis of Government Interventions in the Development of Information Technology at the National Level, Journal of Public Administration Perspective, No. 29, 15-45
  15. Lambton, A.K., 1998, Landlord and peasant in Persia: a study of land tenure and land revenue administration. Translated by M. Amiri. Tehran: elmifarhangi . (in Persian)
  16. Law of the Fourth Economic, Social and Cultural Development Plan of the Islamic Republic of Iran, approved in 2004(in Persian)
  17. Law on Nationalization of Forests and Rangelands, approved in 1962 . (in Persian)
  18. Law on protection and exploitation of forests and rangelands approved in 1967.
  19. Lynn, Laurence E. (2010): What endures? Public governance and the cycle of reform. In : The New Public Governance?: Routledge, pp. 121–140.
  20. Mehrabi, Aliakbar, (2018). Interview
  21. Mir Ahmadi, Mansour, Mir Ahmadi, Ali. (2018). The place of political knowledge and management in the sciences of governance. Journal of Public Administration Perspective. Year 9, No. 2, 67-86, (in Persian)
  22. Mirdeilami Z, Moradi E., (2018), Evaluating the efficiency of rangeland management system over the past half century. Jurnal of Rangeland, 11(4), 405-421. (in Persian)
  23. Moradi, Ezzatullah; Mirdilmi, Seyedeh Zahra (2018): Iranian Rangeland Management Systems. Isfahan: Isfahan University Jihad. (in Persian)
  24. Newman, William Lawrence, 2010, Social Research Methods: Quantitative and Qualitative Approaches, translated by Hassan Danaeifard and Seyed Hossein Kazemi. (in Persian)
  25. Olson, Mancur, 1965, The Logic of Collective Action. Cambridge: Harvard University Press
  26. Ostrom, E, 2015, Understanding Institutional Diversity, translated by Seyed Jamaluddin Mohseni Zanozi, Imam Sadegh University Press, Tehran. (in Persian)
  27. Ostrom, E., and Ostrom, V., 1977, "Public Goods and Public Choices. In Alternatives for Delivering Public Services, ed. E. S. Savas, 7-49. Boulder, Colo.: Westview Press
  28. Public Policies of Article 44 of the Constitution, Expediency Council
  29. Ryan, Gery W.; Bernard, H. Russell , 2003, Techniques to identify themes. Field methods 15 (1), 85-109
  30. Safinejad, j., 2004, Social structure among nomads in iran, Natural studies. 1(17), 43-84. (in Persian)
  31. Salajeqe, Ali. (2020). Interview
  32. Scott, W. Richard (2014): Institutions & Organizations; Ideas, Interests, Identities. USA: Sage Publications.
  33. Sharifi, Forud. (2020). Interview
  34. Sinisaz, Hamid. (2020). Interview
  35. Zarei, Mohammad Hossein; Hasanvand, Mohammad; Salmani Sibani, Marzieh, (2017), The concept of regulatory governance Public Law Researches 1 (1), p. 124-147. (in Persian)
  36. Zohdi, mehdi, (2018)، Interview
  37. Zohdi, Mehdi; Arzani, Hossein; Javadi, Seyed Akbar; Jalili, Adel; Khorshidi, Gholam Hossein. (2018). Investigating the effectiveness of rangeland management laws and regulations in Iran. Iranian Range and Desert Research, 25 (4), 898-910.