تحلیل ساختاری تفسیری عوامل مؤثر بر پذیرش خدمات عمومی الکترونیکی نوآورانه در ایران

نوع مقاله : پژوهشی ( با رویکردهای کمی)

نویسندگان

1 استادیار دانشگاه علامه طباطبائی

2 دانش آموخته دکترای تخصصی دانشگاه علامه طباطبائی

چکیده

علی‌رغم مزایای متعدد پیاده‌سازی دولت الکترونیکی به ویژه در کشورهای در حال توسعه، خدمات الکترونیکی از پذیرش اندکی در میان شهروندان برخوردار است که این مسأله با افزایش فاصله از مرکز حاکمیت نیز تشدید می‌گردد. اهمیت توجه به این مسأله از آن روست که به عقیده صاحبنظران، موفقیت دولت الکترونیکی فقط منوط به حمایت و پشتیبانی دولت نیست بلکه تمایل کاربران به پذیرش خدمات دولت الکترونیکی را نیز شامل می‌شود. پژوهش حاضر برای حل این معضل به دنبال پاسخ به این پرسش است که چه عواملی باعث می‌شوند خدمات عمومی الکترونیکی نوآورانه مورد استفاده گسترده شهروندان قرار گیرد؟ در این راستا، متناسب با هدف و مسئله مورد نظر، استراتژی اصلی پژوهش، کثرت‌گرایی روش‌شناختی با بهره‌گیری همزمان از دو روش کیفی تحلیل مضمون و کمی مدل‌سازی ساختاری-تفسیری به صورت متوالی است. یافته‌های تحقیق حاکی از آن است که عوامل مؤثر در قالب پنج سطح کلی شامل سطوح «ارزش‌آفرینی خدمات نیازمحور بر پایه اعتماد عمومی»، «خروجی‌های بلافاصله»، «نقش کلیدی بوروکرات‌های سازمان»، «بسترهای تسهیل‌گری ارائه خدمات» و «متغیرهای مستقل» قابل دسته‌بندی می‌باشد.

عنوان مقاله [English]

Structural-Interpretive Analysis of the Factors Affecting Innovative Electronic Public Services in Iran

نویسندگان [English]

  • Hosein Aslipour 1
  • Mohammadreza Zargar 2

1 Assistance Professor of Allameh Tabataba'i University

2 Ph.D graduate of Allameh Tabataba'i University

چکیده [English]

Despite the many benefits of e-government implementation, especially in developing countries, electronic services have low levels of acceptance among citizens, which is exacerbated by increasing distance from the capital of government. The importance of paying attention to this issue is that according to experts, the success of the e-government is not just about government support and infrastructure, it also includes the willingness of users to accept e-government services. Therefore, the present research seeks to answer the question of what causes the innovative public electronic services to be widely used by citizens? In this regard, the main strategy of research is methodological pluralism, using simultaneously two methods of qualitative strategy of thematic analysis and a quantitative strategy of structural-interpretative modelling in a sequential manner. Research findings suggest that the factors affecting are categorized in five general levels include the levels of "value creation of the need-oriented services based on public trust", "immediate outputs", "key role of the bureaucrats of the organization", "the facilitators of service delivery" and "independent variables".

کلیدواژه‌ها [English]

  • Public Services- Electronic Services- Innovative Services- Service Acceptance- Innovation
  1. الهی, شعبان، عبدی، بهنام، دانائی‌فرد، حسن (1389). پذیرش دولت الکترونیکی در ایران: تبیین نقش متغیرهای فردی، سازمانی و اجتماعی مطرح در پذیرش فناوری. چشم‌انداز مدیریت دولتی، 1(1), 41-67.
  2. باقری‌نژاد، جعفر، شریفی، فروغ (1390). مدل پذیرش خدمات دولت الکترونیکی در صنایع کوچک و متوسط ایران. مطالعات مدیریت صنعتی، 9 (22), 105-134.
  3. حقیقی‌نسب، منیژه، عابدین، بهاره، جانفشان، شیفته (1389). شهروندگرایی در دولت: بررسی موفقیت دولت در اجرای طرح ارائه خدمات الکترونیکی به شهروندان در ایران. آینده پژوهی مدیریت (87), 25-38.
  4. شاددل، لیا، خوارزمی، امیدعلی (1395). ارزیابی عوامل اثرگذار بر پذیرش خدمات الکترونیکی توسط شهروندان شهر مشهد. مجله جغرافیا و توسعه فضای شهری, 3 (1), 85-104.
  5. عابدی جعفری، حسن، تسلیمی، محمد، فقیهی، ابوالحسن، شیخ‌زاده، محمد (1390). تحلیل مضمون و شبکه مضامین: روشی ساده و کارآمد برای تبیین الگوهای موجود در داده‌های کیفی. دوفصلنامه اندیشه مدیریت راهبردی (10).
  6. لگزیان، محمد، مرتضوی، سعید، رجب‌زاده، محسن (1391). تأثیر عوامل مؤثر بر پذیرش خدمات دولت الکترونیکی از سوی کاربران با استفاده از الگویUTUAT، فرآیند مدیریت و توسعه(78) 4-20.
  7. یعقوبی, نورمحمد، دانایی‌فرد، حسن، شاکری، رویا (1389). شناسایی و رتبه‌بندی عوامل مؤثر بر پذیرش خدمات دفاتر فناوری اطلاعات و ارتباطات روستایی. جغرافیا و توسعه (20), 5-20.
  8. Azevado, S., Carvalho, H., & Cruz-Machado, V. (2013). Using Interpretive Structural Modelling to Identify and Rank Performance Measures: An Application in the Automotive Supply Chain. Baltic Journal of Management, 8(2), 208-230.
  9. Belanger, F., Hiller, J., & Smith, W. (2002). Trustworthiness in Electronic Commerce: The Role of Privacy, Security, and Site Attributes. Journal of Strategic Information Systems(11), 245-270.
  10. Bolanos, R., Fontela, E., Nenclares, A., & Pastor, P. (2005). Using Interpretive Structural Modelling in Strategic Decision-Making Groups. Management Decision, 43(6), 877-895.
  11. Boyatzis, R. E. (1998). Transforming Qualitative Information: Thematic Analysis and Code Development. Cleveland: Sage Publications.
  12. Braun, V., & Clarke, V. (2006). Using Thematic Analysis in Psychology. Qualitative Research in Psychology, 3(2), 77-101.
  13. Carter, L., & Belanger, F. (2005). The Utilization of e-Government Services: Citizen Trust, Innovation and Acceptance Factors. Journal of Information Systems (15), 5-25.
  14. Davis, F. (1989). Perceived Usefulness, Perceived Ease of Use, and User Acceptance of Information Technology. MIS Quarterly, 13(3).
  15. Jorgensen, D., & Cable, S. (2002). Facing the Challenges of e-Government: A Case Study of the City of Corpus Christi, Texas. SAM Advanced Management Journal(67), 15-22.
  16. King, W. R., & He, J. (2006). A Meta-Analysis of The Technology Acceptance Model. Information & Management(43).
  17. La Porte, T. M., Demchak, C. C., Jong, M., & Friis, C. (2002). Democracy and Bureaucracy in the Age of the Web: Empirical Fingings and Theoretical Speculations. Administration and Society, 34(4), 411-446.
  18. Mathieson, K. (1991). Predicting User Intentions: Comparing the Technology Acceptance Model with the Theory of Planned Behavior. Information Systems Research, 2(3).
  19. Moon, J. W., & Kim, Y. G. (2001). Extending the TAM for a World WIde Web Context. Information & Management, 38(4).
  20. Patton, M. (2002). Qualitative Research and Evaluation Methods. Thousand Oaks: California.
  21. Rogers, E. M. (1995). The Diffusion of Innovations. New York: Free Press.
  22. Susanto, T., & Aljoza, M. (2015). Individual Acceptance of e-Government Services in a Developing Country: Dimensions of Perceived Usefulness and Perceived Ease of Use and the Importance of Trust and Social Influence. Procedia Computer Science(72), 622-629.
  23. Taylor, S., & Todd, P. (1995). Understanding Information Technology Usage: A Test of Competing Models. Information Systems Research, 6(2).
  24. Tseng, M. L. (2013). Modelling Sustainable Production Indicators with Linguistic Preferences. Journal of Cleaner Production(40), 46-56.
  25. Vallerand, R. J., Pelletier, L. G., Deshaies, P., Cuerrier, J. P., & Mongeau, C. (1992). Ajzen and Fishbein's Theory of Reasones Action as Applied to Moral Behavior: A Confirmatory Analysis. Journal of Personality and Social Psychology, 62(1).
  26. Venkatesh, V., & Davis, F. D. (2000). A Theoretical Extension of the Technology Acceptance Model: Four Longitudinal Field Study. Management Science, 46(2).
  27. Venkatesh, V., Morris, M. G., Davis, G. B., & Davis, F. D. (2003). User Acceptance of Information Technology: Toward a Unified View. MIS Quarterly, 27(3).
  28. Warkentin, M., Gefen, D., Pavlou, P., & Rose, G. (2002). Encouraging Citizen Adoption of e-Government by Building Trust. Electronic Markets(12), 157-162.