طراحی و تبیین مدل شایستگی‌های رفتاری خلاقانه در مدیران اجرایی

نوع مقاله : پژوهشی ( با رویکردهای کمی)

نویسندگان

دانشگاه علم و صنعت

چکیده

چکیده     در عصر اطلاعات و فضای رقابتی کسب‌وکار امروز، تأثیر و اهمیت به‌کارگیری مدیران اجرایی با شایستگی‌هایی که به بروز رفتاری خلاقانه منجر می‌شود، همواره وزنه‌ای مؤثر در موفقیت و تعالی سازمان و یکی از جنبه‌های مهم کسب مزیت رقابتی، به‌شمار می‌رود. در این پژوهش ابتدا با انجام مطالعات مروری نسبت به احصاء شایستگی‌ها اقدام و پس از ساخت مدل اولیه این مدل با استناد به تحلیل محتوا و مصاحبه با خبرگان اعتبار‌سنجی شد؛ سپس برای دسته‌بندی شاخص‌های فرعی از تحلیل عاملی اکتشافی استفاده شد. در ادامه با استفاده از مدل‌سازی معادلات ساختاری سؤال‌های پژوهش بررسی شد. بر اساس یافته‌های این پژوهش، شایستگی‌هایی که به رفتار خلاقانه مدیران اجرایی منجر می‌شوند در 66 شاخص فرعی و با روش دسته‌بندی تحلیل عاملی اکتشافی در 6 شاخص اصلی شامل شایستگی‌های: دانشی، انتقادی و تعاملی، خلاقیت و نوآوری، اجتماعی، رفتار خطرپذیر و درونی، تعریف و مشخص شدند. بین متغیرهای پژوهش در سطح اطمینان 99 درصد رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. اولویت‌بندی شایستگی‌های محوری بر اساس نتایج آزمون فریدمن به‌ترتیب اهمیت عبارت‌اند از: درونی، اجتماعی، خلاقیت و نوآوری، خطرپذیر، دانشی، انتقادی و تعاملی.

کلیدواژه‌ها

  1. . اسکوئر، نیوتن. (1384). راهنمای پیکره‌ دانش مدیریت پروژه. مترجمان: سیدحسین اصولی و همکاران. انتشارات شرکت ملی صنایع پتروشیمی. چاپ اول.
  2. زنجانی، حامد جعفر؛ اکبری، حسن؛ حری، صادق. (1388). ارزیابی 360 درجه: روشی موفق در تعیین شایستگی‌های یک مدیر". (مطالعه موردی: دانشگاه آزاد اسلامی واحد نراق)، فراسوی مدیریت. 2(8)، 93-118.
  3. اوتارخانی، علی؛ علاءالدینی، امیراردلان (1390). بررسی رابطه تأمین نیاز به ابزارهای مدیریت منابع انسانی الکترونیکی با شایستگی‌ها و نقش‌های آنان در سازمان. چشم‌انداز مدیریت دولتی، شماره 7، 57-80.
  4. باکینگهام، مارکوس؛ کافمن، کورت (1381). گام نخست، رهیدن از قانون‌های کهنه. ترجمه عبدالرضا رضایی‌نژاد. انتشارات فرا. چاپ اول.
  5. چمپی، جیمز؛ ونوریا، نیتین. (1377). باشتاب به پیش. ترجمه طلوع مکانیک، محمود. مؤسسه خدمات فرهنگی رسا، چاپ اول.
  6. حاجی کریمی، عباسعلی؛ رضائیان، علی؛ هادی‌زاده، اکرم؛ بنیادی، علی. (1390). طراحی مدل شایستگی‌های مدیران منابع انسانی بخش دولتی در ایران. چشم‌انداز مدیریت دولتی. شماره 8، 23-43.
  7. حسینی، افضل السادات. (1381). ماهیت خلاقیت و شیوه‌های پرورش آن. انتشارات آستان قدس رضوی، ص 29.
  8. دسلر، گری. (1373). مبانی مدیریت. ترجمه داود مدنی. انتشارات پیشبرد، چاپ پنجم.
  9. سهرابی، بابک؛ رئیسی وانانی، ایمان؛ رسولی، هاتف (1389). ارزیابی شایستگی دانش‌محور در آموزش عالی. چشم‌انداز مدیریت دولتی، ، شماره 2، صص 57-78.
  10. صادقی مال امیری، منصور (1388). ارائه مدلی برای سنجش خلاقیت در سازمان . دوماهنامه علمی پژوهشی دانشور رفتار مدیریت و پیشرفت، سال شانزدهم، شماره 38.
  11. فتحیان، مجید؛ بیک، لیلا؛ قوامی فر، عاطفه. (1384). نقش مدیریت دانش ضمنی در خلاقیت و نوآوری. تدبیر، شماره 164، 18-12.
  12. قاسم‌زاده زهره (1392). طراحی مدل شایستگی‌های مدیران شرکت پارس‌خودرو. رساله کارشناسی ارشد مدیریت اجرایی. دانشکده پیشرفت، دانشگاه علم و صنعت.
  13. کریمی تفرشی، مهدی. (پاییز 1389). مدیر موفق کیست؟ انتشارات آتی نگر، چاپ اول.
  14. کلانتری، خلیل. (1388). مدل‌سازی معادلات ساختاری در پژوهش‌های اجتماعی – اقتصادی (با برنامه LISREL – SIMPLIS). تهران: فرهنگ صفا.
  15. گیلی، آن میکونیچ (1390). مدیر در نقش رهیبر تغییر. مترجمان: مهدی کاظمی، یحیی برید نظیف. زاهدان: انتشارات دانشگاه سیستان و بلوچستان، معاونت پژوهشی. چاپ اول
  16. محمدی، ناهید (1384). خلاقیت و نوآوری: تعریف، مفاهیم و مدیریت آن. روزنامه همشهری. سال سیزدهم. شماره 3730. ص 10.
  17. Barlow. C.M. (2000). Deliberate insight in team creativity. Journal of creative behavior, 34, 101-112.
  18. Christina E. Shalley & Jing Zhou. (2008). Handbook of Organizational Creativity. Lawrence Erlbaum Associates. p4
  19. Land, E. (1972). From Sean Callaghan ‘s Article: Dr. Lands Nagic Camera. life management, 42.
  20. Lubart, T.I. (2001). Models of the creative process: Past, present & future. Creativity research Journal, 13, 295-308.
  21. Buckingham, M., Coffman, C. (1999). First, Break All the Rules
  22. Nemiro, Jill E. (2004). Creativity in Virtual Teams key components for success. Copyright by John Wiley & Sons. p283
  23. Parry S. B. (1996). Just what IS a Competency? (And why should you Care?), training, 35(6), 58.
  24. Sloane, P. (2003).The leader’s guide to lateral thinking skills: Unlocking the creativity and innovation in you and your team. Second Edition, Kogan Page. p7
  25. Vernon, P.E. (1989). Natur -Nuture in creativity in glover & other handbook of creativity, Plenum pres. 93-103
  26. Viitala, Riitta. (2005). Perceived Development Needs of Managers Compared to an Integrated Management Competency Model, Journal of Workplace learning, 17(2).436-451.
  27. Virtanen Turo. (2000). Changing Competences of Public Managers: Tensions in Commitment. International Journal of Public Sector Management 13(4), 333-341.
  28. Woodruffe Charles. (1993). What Is Meant by a Competency? Leadership & Organization Development Journal, 14(1), 29- 36.