غنی‌سازی کار – خانواده و رفتارهای کاری نوآورانه؛ سرمایه روان‌شناختی به مثابه متغیر میانجی

نوع مقاله : پژوهشی ( با رویکردهای کمی)

نویسندگان

1 دانشگاه علامه طباطبایی.

2 دانشگاه تهران

چکیده

     بسیاری از پژوهشگران و نظریه‌پردازان مدیریت بر اهمیت توسعه، پرورش و استفاده از ظرفیت­های نوآورانه بالقوه در رفتار کارکنان برای موفقیت سازمان تأکید دارند. پژوهش‌های مختلفی برای افزایش ظرفیت­های بالقوه نوآوری در رفتارهای کاری کارکنان و عوامل مؤثر بر آن انجام شده است. ازجمله این عوامل می‌توان به سرمایه روان‌شناختی و غنی­سازی کار و خانواده اشاره کرد؛ بنابراین هدف از انجام این پژوهش بررسی رابطه غنی­سازی کار ـ خانواده با رفتارهای کاری نوآورانه با توجه به نقش میانجی سرمایه روان‌شناختی است. جامعه آماری این پژوهش را 155 نفر از مدیران و کارکنان مرکز آموزش مدیریت دولتی تشکیل می­دهند. داده­های این پژوهش از طریق پرسشنامه و نمونه­ای متشکل از 110 نفر به روش تصادفی ساده جمع‌آوری و با روش مدل معادلات ساختاری تحلیل شد. روایی سؤال‌های پژوهش با استفاده از روش تحلیل عاملی تأییدی و پایایی آن به‌وسیله آلفای کرونباخ بررسی و تأیید شد. نتایج مدل معادلات ساختاری، فرضیه‌های پژوهش را تأیید کرد؛ همچنین نشان داده شد، سرمایه روان‌شناختی به‌عنوان متغیر میانجی اثر کامل بر رابطه بین غنی­سازی کار-خانواده و رفتارهای کاری نوآورانه دارد.

کلیدواژه‌ها

  1. . دعایی، حبیب‌الله؛ فرزانه حسن‌زاده، ژاله (1391). نقش تعدیل‌کنندگی سنوات کاری بر رابطه بین سرمایه روان‌شناختی و جامعه‌پذیری افراد. فصلنامه چشم‌انداز مدیریت دولتی، 9، 71-55.
  2. سید نقوی، میرعلی؛ نریمانی، مهدی؛ غلامحسینی، حسین (1389). فرهنگ و استراتژی و تأثیر آن بر اثربخشی سازمانی: با نگاهی بر مدیریت دانش. فصلنامه چشم‌انداز مدیریت دولتی، 1، 24-9.
  3. میرمحمدی، سید محمد؛ رحیمیان، محمد؛ جلالی خان‌آبادی، طاهره (1391). رهبری اصیل و دلبستگی شغلی: اعتماد به‌مثابه متغیر میانجی. فصلنامه چشم‌انداز مدیریت دولتی، 12، 34-15.
  4. Baquero, A. V. (2013). Exploration of Work- family Enrichment as a Perceived Success Factor by German Managers.Master Dissertation, University of Munchen, 1-110.
  5. Choi, Y., & Lee, D. (2013). Psychological Capital, Big Five Traits, and Employee Outcomes. Journal of Managerial psychology, 22(1), 122-140.
  6. Dejong, j.p., & Den Hartog, D. N. (2008). Innovative Work Behavior: Measurement and Validation.Woking paper, Amsterdam Business School, 1-27.
  7. Dorner, N. (2012). Innovative Work Behavior: The Roles of Employee Expectation and Effect on Job Performance. Doctrol Dissertation, University of St.Gallen, 1-135.
  8. Fredrickson, B. L. (2001). The Role of Positive Emotions in Positive Psychology. American Psychologist, 56(3), 218-226.
  9. Fung, N. S., Ahmad, A., & Omar, Z. (2014). Role of Work– family Enrichment. American Journal of Applied Sciences, 11 (1), 1-9.
  10. Hennessy,K.D. (2007). Work –Fmily Balance: An Exploration of Conflict and Enrichment For Women in a Traditional Occupation. Doctoral dissertation, University of Maryland,1-108.
  11. Jacob, A. E. J. P., Dolmans, D. H. J. M., Wolfhagen, I. H.A.P., & Scherpbier,A. J. J. A. (2003). "Validation of a Short Questionnaire to Assess the Degree of Complexity and Structuredness of PBL Problems", Medical Education, 37, 1001-1020.
  12. Laschinger, H. K., & Fida, R. (2013). New Nurses Burnout and Workplace Wellbeing: The Influence of Authentic leadership and Psychological Capital.Burnout Research,1,19-28.
  13. Leong, C.T., & Rasli, A. (2013). The Relationship between innovative behavior on work role performance: An empirical study.Social and Behavioral Science, 129,592-600.
  14. Luthans, F., Avolio, B. J., Avey, J. B., & Norman, S. M. (2007). Positive Psychological Capital: Measurement and Relationship with Performance and Satisfaction. Person Psychol, 60, 541–572.
  15. McNall, L. A., Nicklin, J. M., & Masuda, A. D. (2010). A Meta-Analytic Review of the Consequences Associated with work–family enrichment. Journal of Business & psychology, 25, 381-396.
  16. Madrid, P.M., Paterson, M. G., Birdi, K. S., Leiva., P. I., & Kausel. E. E. (2014). The Role of Weekly High-Activated Positive Mood, Context, and Personality in Innovative Work Behavior: A Multilevel and Interactional Model. Context, Journal of organizational behavior, 35, 234-256.
  17. Meade, A. W., Watson, A. M., & Kroustalis, C. M. (2007). Assessing Common Methods Bias in Organizational Research. Paper presented at the 22nd Annual Meeting of the Society for Industrial and Organizational Psychology, New York.
  18. Mishra, P., Bhatnager, J., & Gupta, R. (2013). Role of Psychological Capital in the Relationship between Work-to-Family Enrichment, Family-to-Work Enrichment and innovative work behavior. 3rd Biennial Conference of the Indian Academy of Management, 1-31
  19. Oglensky, M. I. (2013). A Quantitative Study of the Correlational Impact of Psychological Capital on Job Search Intensity as Measured.Doctoral Dissertation, University of Capella, 1-116.
  20. Omri, W., Becuwe, A., & Mathe, J. C. (2012). Ownership Structure and Innovative Behavior: Testing the Mediatory Role of Board Composition. Journal of Accounting in Emerging Economies, 4, 1-26.
  21. Rajulton, F.(2001).The Fundamentals of Longitudinal Research: An Overview, Special Issue on Longitudinal Methodology, Canadian Studies in Population, 28(2), 169-185.
  22. Page, L. F., & Donohue, R. (2004). Positive Psychological Capital: A Preliminary exploration of the construct. Working Paper, Monash University, Department of Management performance, Personnel Psychology, 60 (1), 541-572. 6-7.
  23. Reuvers, M.,VanEngen, M. L., Vinkenburg, C. J., & Wilson- Evered,E. (2008). Transformational leadership and Innovative Work Behavior: Exploring the Relevance of Gender Differences. Creativity and Innovation Management, 17(3), 227-244.
  24. Shah, S.S. (2014). The Role of Work- Family Enrichment in Work- life Balance & Career Success: A Comparison of German & Indian Managers.Doctoral dissertation, Faculty of Psychology & Educational Sciences. Ludwing-Maximilians university, Munich, 1-282.
  25. Tang, S. W., Siu, O. L., Cheung, F. (2014). A Study of Work-Fmily Enrichment among Chinese Employees: The Mediating Role between Work Support and Job Satisfaction. International Association of Applied Psychology, 63(1), 130-150.