الگوی تحلیل مسیر بین سلسله‌مراتب نیازها، عدالت توزیعی، نگرش نسبت به کار، ویژگی‌های کار با تعهد به تغییر و آمادگی برای تغییر

نوع مقاله : پژوهشی ( با رویکردهای کمی)

نویسندگان

1 دانشگاه اصفهان

2 دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

     تغییرات سازمان­ها، به‌سرعت در حال وقوع هستند و آنچه یک تغییر را موفق می­سازد، آمادگی سازمان برای تغییر است. اگر آمادگی اولیه برای تغییر وجود نداشته باشد، تغییر در مراحل بعدی نیز با شکست مواجه می‌شود. آمادگی برای تغییر درجه‌ای است که اعضای یک سازمان تغییر را ارزشمند می‌دانند و به اثربخشی آن اطمینان دارند؛ این آمادگی تحت­تأثیر عوامل روان‌شناختی و سازمانی است. در پژوهش حاضر اثر عوامل روان‌شناختی سلسله‌مراتب نیازها و نگرش نسبت به کار و عوامل سازمانی عدالت توزیعی و ویژگی‌های کار بر تعهد به تغییر و آمادگی برای تغییر موردبررسی قرار گرفته است. نمونه پژوهش شامل ۵۰۴ نفر از کارکنان «پالایشگاه نفت اصفهان» است که به‌طور تصادفی ـ طبقه‌ای انتخاب شدند و به ابزارهای پژوهش پاسخ دادند. برای تحلیل داده‌ها از «تحلیل مسیر» و «آزمون بوت استراب» استفاده شد. نتایج نشان داد در الگوی تحلیل مسیر متغیرهای خودشکوفایی، عدالت، نگرش نسبت به کار و ویژگی‌های کار متغیرهای واسطه‌ای هستند. تغییرات باید با توجه به سطح نیاز کارکنان و نوع نگرش آنان اعمال شوند. عدالت  توزیعی برای موفقیت تغییر توصیه می‌شود.

کلیدواژه‌ها

  1. احمدی، بابک (1381). هایدگر و تاریخ هستی. تهران، نشر مرکز.
  2. انصاری، منصور (1379). هانا آرنت و نقد فلسفه سیاسی. تهران، نشر مرکز.
  3. اینگلهارت، رونالد (1373). تحول فرهنگی در جوامع پیشرفته صنعتی. ترجمه مریم وتر، انتشارات کویر.
  4. آرنت، هانا (1390). وضع بشر. ترجمه مسعود علیا، تهران، ققنوس.
  5. براتی، هاجر؛ عریضی، حمیدرضا و نوری، ابوالقاسم (1388). رابطه ساده و چندگانه عدالت سازمانی و عملکرد شغلی در شرکت ذوب‌آهن اصفهان. چشم‌انداز مدیریت (پیام مدیریت)، 9(33)، 28-9.
  6. براتی، هاجر و عریضی، حمیدرضا (1391). پیش‌بینی تعهد به تغییر هویت‌مدار، پیوستگی، مبادله‌ای و هنجاری از کانون کنترل. فصلنامه بهبود مدیریت6 (4) (پیاپی 18)، 154-172.
  7. براتی، هاجر؛ عریضی، حمیدرضا و بختیاری، فروغ (1390). سنجش اعتبار سازه و ملاکی مقیاس عدالت سازمانی. پژوهش‌های روان‌شناختی، 14(2)، 46-30.
  8. بشریه، حسین (1382). تاریخ اندیشه‌های سیاسی در قرن بیستم. جلد دوم: لیبرالیسم و محافظه‌کاری، تهران نشر نی.
  9. پاشا، غلامرضا و خدادادی اندریه، فریده (1388). رابطه بین ویژگی‌های شخصیتی و ویژگی‌های شغلی کارکنان با تعهد سازمانی آنها در سازمان آب و برق اهواز. یافته‌های نو در روانشناسی، 2(6)، 65-54.
  10. تابش، نگار (1387). بررسی رابطه عدالت چهاروجهی با رفتار مدنی سازمان. پایان‌نامه کارشناسی، دانشگاه اصفهان، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی.
  11. جعفر پور، محمود (1389). ابعاد و نقش تفاوت‌های فردی در مقابل تغییر و تعهد به تغییر برنامه‌ریزی‌شده (مطالعه موردی در یک سازمان نظامی). مجله روانشناسی نظامی،1(4)، 56-41.
  12. رضاییان، علی (1390). مبانی سازمان و مدیریت. تهران، سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت).
  13. عریضی، حمیدرضا (1391). ساخت و اعتباریابی پرسشنامه نگرش به کار بر اساس نظریه هانا آرنت. تحت داوری.
  14. کلاینر، آرت؛ رابرتز، شارلوت؛ راس، ریچارد؛ روت، جورج و اسمیت، برایان (1385). رقص تغییر: چالش‌های تغییر پایدار در سازمان‌های یادگیرنده. ترجمه حسین اکبری و مسعود سلطانی، تهران، آسیا.
  15. گل‌پرور، محسن و عریضی، حمیدرضا (1387). فرا تحلیلی بر رابطه بین ابعاد تعهد سازمانی با جایگزین‌های شغلی، میل به ماندن و تمایل به ترک خدمت. دانشور رفتار (ویژه مقالات علوم تربیتی 10)، 15(33)، 85-100.
  16. مهداد، علی (1387). روان‌شناسی صنعتی و سازمانی. اصفهان، جنگل.
  17. وبر، ماکس (1374). اخلاق پروتستان و روح سرمایه‌داری. ترجمه عبدالمعبود انصاری، انتشارات سمت، چاپ دوم.
  18. وکیلی، نفیسه؛ گل‌پرور، محسن و آتش پور، حمید (1388). نقش ویژگی‌های شغل، رهبری تحولی و دشواری هدف در عملکرد کارکنان شرکت احیاء فولاد سپاهان. دانش و پژوهش در روان‌شناسی کاربردی، 11(39)، 1-13.
  19. یونسی، مصطفی و تدین راد، علی (1388). سیاست و اگزیستانسیالیسم: بررسی رویکرد هانا آرنت به رویکرد عمل. پژوهش سیاست نظری، 6. 95-122.
  20. Alas, R. (2007).The impact of employee participation on job satisfaction during change process. Problems and Perspectives in Management, 5(4), 28-33.
  21. Allen, N.J., & Meyer, J. P. (1990). The measurement and antecedents of Affective, continuance, and normative commitment to the organization. Journal of Occupational Psychology, 63, 1-18.
  22. Arbuckle, J.L. (2005). AMOS 6.0 user’s guide. Chicago: SPSS. Bentler, P.M., & Bonett, D. G. (1980).Significance tests and good –ness of fit in the analysis of covariance structures. Psychological Bulletin,88,588- 606.
  23. Ashford, S.J., Lee, C., & Bobko, P. (1989). Content, causes and consequences of job insecurity: A theory-based measure and substantive test. Academy of Management Journal, 4, 803-29.
  24. Astarlioglua M., KazozcuaS B., & Varnalia R. (2011). A qualitative study of coping strategies in the context of job insecurity.Procedia Social and Behavioral Sciences, 24, 421–434.
  25. Bakker, A.B.,Brummelhuis,L.L., Prins,J.T., & Van der Heijden F.M.M.A. (2011). Applying the job demands-resources model to work- home interference, Journal of Vocational behavior, 79, 170-180.
  26. Banai, M., & Reisel, W.D. (2007). The influence of supportive leadership and job characteristics on work alienation: A six country investigation. Journal of World Business, 42, 463-476.
  27. Baulfour, D.L., & Wechsler, B. (1996).Organizational commitment: Antecedents and outcomes in public organizations. Public Productivity and Management Reviwe, 19(3), 355-368.
  28. Bentler, P.M., & Bonett, D.G. (1980).Significance tests and goodness of fit in analysis of covariance structures. Psychological Bulletin, 88, 588-606.
  29. Browne, M.W., & Cudeck, R. (1993).Alternative ways of assessing model fit.In K.A. Bollen& J.S. Long (Eds.),Testing structural equation models(pp.136-162).Newby Park, CA:Sage.
  30. Coetsee, L. (1999). From resistance to commitment.Public Administration Quarterly, 23, 204-222.
  31. Cohen –Charash, Y., & Spector, P.E. (2001). The role of justice in organizations: A meta-analysis. Organizational Behavior and Human Decision Processes, 86, 278- 321.
  32. Colquitt, J.A. (2001). On the dimensionality of organizational justice: A construct validation of a measure, Journal of Applied Psychology, 86, 386-400.
  33. Conner, D. R. (1992).Managing at the speed of change: How resilient managers succeed and prosper where other fail. New York: Villard Books.
  34. Davies R. (2007). What motivates people? Executive Briefing Journal, 1, 149-163.
  35. Geurtes, S. A.E., Kompier, M. A. J., Roxburgh, S., & Hotman A.I.D. (2003).Dose work-home interference mediate the relationship between workload & well-being.Journal of Vocational Behavior, 63, 532-559.
  36. Gomez-Mejia, L. R., Balkin, D. B., & Cardy, R. L. (2007). Managing human resources Pearson Education, New Jersey.
  37. Griffin, M. A., Patterson, M. G., & West, M. A. (2001). Job Satisfaction and Teamwork: The Role of Supervisor Support, Journal of Organizational Behavior, 22(5), 537-550.
  38. Hackman, J. R., & Oldham, G. R. (1980).Work redesign, Addison-Wesley, Massachusetts.
  39. Hallgrimsson T. (2008). Organizational change and change readiness: Employees’ attitudes during times of proposed merger. University of Tromso.
  40. Jiang, J.J., Muhanna, W.A., & Klein, G. (2000). User resistance and strategies for promoting acceptance across system types, Information and Management, 37, 25–36.
  41. Klein, K.J., Conn, A.B., & Sorra, J.S. (2001). Implementing computerized technology: An organizational analysis, Journal of Applied Psychology, 86, 811–824.
  42. Lambert, E. (2003).Justice in corrections: An exploratory study of the impact of organizational justice on correctional staff, Journal of Criminal Justice, 31,155–168.
  43. Lester, D.C. (1990). Maslow, s Hierarchy of Needs Inventory. Personality and Individual Differences, 11(11), 1187-88.
  44. Lewin K. (1951). Field theory in social science: Selected theoretical papers 1st edition. New York,: Harper.
  45. Maslow, A.H. (1954). Motivation and Personality.Harper and Row, New York.